Gönül Morkoç
TİGRİS HABER - Muhalefetteki 6 siyasi partinin parlamenter sisteme dönüş amacıyla yaptığı toplantıda HDP’nin olmamasını Diyarbakır il başkanları da “eksiklik” olarak tanımladı. DEVA Partisi İl Başkanı Cihan Ülsen, “Kürtlerin içerisinde olmadığı bütün siyasi denklemler bir gelecek inşası konusunda eksik ve yetersiz kalacaktır” dedi.
DEVA, Gelecek, CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’nin parlamenter sisteme geri dönüş için yaptıkları toplantı Türkiye gündemine oturdu. Toplantı Diyarbakır’da da tartışmalara neden oldu. Diyarbakır’da birinci parti konumundaki HDP’nin toplantı dışı kalması, 6 partinin il başkanları tarafından da “eksiklik” olarak değerlendirildi. Partilerin Diyarbakır il başkanlarına, Millet ittifakı toplantısında HDP’nin neden olmadığını sorduk, işte görüşleri:
Cihan Ülsen: DEVA Partisi İl Başkanı
Altı siyasi partinin genel başkanlarının bir masa etrafında toplanıp ülkenin şu anda önemli meselelerinden biri olan parlamenter sisteme geri dönüş hakkında Buluşmaları son derece önemli ve kıymetlidir. Bu buluşmanın desteklenmesi ve cesaretlendirilmesi gerekmektedir. Burada önemli olan konudan ziyade uzun zamandır Türkiye siyasetinde görülmemiş bir birlikteliğin resminin verilmesidir. Türkiye’de siyasi tutumların radikal değişimlere ihtiyaçları var. Çünkü belirsizlikler zamanından ve krizler döneminden geçerken muhalefetin önündeki en büyük engel yeni bir siyaset anlayışı sunmak ve halkı buna ikna etmektir. Bu yeni siyaset anlayışı elbette ki kapsayıcı olmak zorundadır. Masada bir Kürt temsili yetinin olmaması elbette ki izaha muhtaç bir durumdur. Çünkü Kürt temsile yetinin dışlanması ya da yok sayılması siyasetin işlevselliğini beraberinde getirecek ve siyasetin bu noktada kilitlenmesine sebep olacaktır. Şunu kabul etmek gerekir ki Kürtlerin içerisinde olmadığı bütün siyasi denklemler bir gelecek inşası konusunda eksik ve yetersiz kalacaktır. Burada bu buluşmayı bu yan yana olmayı hem cesaretlendirmeli ve devamını sağlamalı hem de var olan eksikliklerin giderilerek masanın daha işlevsel bir hale gelmesi ve daha kucaklayıcı olmasını sağlayacak katılımların sağlanmasına olanak verecek hamleler geliştirilmelidir.
DEVA Partisi Diyarbakır İl Başkanı Cihan Ülsen
Abdurrahman Ergin: Saadet Partisi İl Başkanı
Mevcut sistemde bir partinin tek başına yüzde 50+1 oy alması çok zor. Ayrıca yüzde 10 barajı duruyor. Bu mekanizma partileri seçim ittifakı yapmaya itiyor. Bu da AK Parti’nin getirdiği bir düzenleme. Seçim ittifakı yapmak bir koalisyon hükümeti kurmak değildir. Kaldı ki bir hükümet de söz konusu değildir. Adı ne olursa olsun, bu mevcut sistemde tüm kararları bir kişi almaktadır, denge ve denetlemenin olmadığı bir yönetim mekanizmasının sağlıklı işlemediğine, kendilerinden olmayana karşı acımasızlaşan bir yönetimin ülkeye huzur getirmediğine hep birlikte tanıklık ediyoruz. Saadet Partisi kutuplaşmanın, gerilimin, nefret dilinin kimseye bir faydasının olmadığını öteden beri dile getiriyor. Siyasetin, problemler karşısında çözüm üretmesi, öncelikle diyaloglara olumlu bakmasıyla olur. Saadet Partisi’nin şunla görüşmeyiz diyeceği bir siyasi parti yoktur. Tüm partilerle görüşülür. Bir yerde fikirler yarışamıyorsa, istişare yoksa konular uzmanlarıyla görüşülmüyorsa, insanlığın bilgi birikimden istifade edilmiyorsa hata yapmak kaçınılmaz olur. Yönetimde çoğulcuğun olması, katılımcılığın olması, şeffaflık, hesap verebilirlik, denetlenebilirlik Türkiye’nin ihtiyacıdır. Bizim için iktidar bileşenlerinin kimlerden olacağından ziyade neler yapacakları önemlidir. Sonuçta her parti bu ülke insanlarından oy alıyor.
Saadet Partisi Diyarbakır İl Başkanı Abdurrahman Ergin
Gönül Özel: CHP İl Başkanı
Türkiye ‘de yeniden siyasi parti liderlerinin bir araya gelerek yüz yüze ülke ve dünya sorunlarını konuşabilmeleri ve çözüm için bir araya gelebilmelerini ben de çok değerli buluyorum. Son yıllarda liderlerin bir araya gelip sorunlara çözüm bulabilme gayretleri bunun için tekrar bir araya daha geniş katılım ile tekrarlama bildirimleri son zamanlarda ülkemizin içinde bulunduğu nesnel koşullar göz önüne alındığında siyaset için çok değerlidir. Yapılan açıklamada Türkiye’yi bu koşullardan aydınlığa nasıl çıkarabiliriz, demokrasiyi, insan haklarını, eşitliği hayata nasıl geçiririz, ekonomik sorunları nasıl çözeriz diye yola çıkılmış olması Türkiye siyasetinde özlenen bir çıkış olduğunu düşünüyorum. Bu gibi buluşmaların daha da genişletilmiş bileşenlerle (sivil toplum kuruluşları vb)tekrarlanacağının deklere edilmesini takdirle karşılıyorum. Genel başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu HDP konusunda net bir görüş belirtmiştir. HDP’yi yok saymıyoruz. Hiçbir partiyi yok sayamayız. Öyle yaparsak bu demokrasiye inanmadığımızı gösterir. Çok net bir şekilde konuyu açıklığa kavuşturmuş olup HDP ve diğer tüm demokrasi bileşenlerinin ülkemizin aydınlığa kavuşması için gerekli hassasiyeti göstererek tüm bileşenlerin bu konuda üzerlerine düşeni fazlasıyla yapmalarını istiyor ve diliyorum.
CHP Diyarbakır İl Başkanı Gönül Özel
Aydın Altaç: Gelecek Partisi İl Başkanı
Uzun süredir 6 partinin yaptığı çalışmaların sonucunda son bir rötuş anlamında yaptığı çalışmadır. Bu anlamda ittifak olarak algılanması doğru değildir. İttifak meselesi daha sonraki bir konudur. Zamanı geldiğinde görüşülecektir. Çok uzun bir süreden sonra, AK Parti hükümetinin siyaseti ayrıştırdığı bir süreçte 6 parti genel başkanının bir araya gelmesi ve bu anlamda Türkiye’nin temel meselesi olan yönetim sistemi ile ilgili anlaşmış olmaları önemlidir. Her birinin parti programı var. Ama sonuçta bu sorun siyaset üstü bir sorun, uzlaştılar. HDP’nin olmaması, çok tartışıldı. Şunu belirtmek isterim, bu çalışmanın içinde başından beri HDP yoktu. Bu ittifak meselesi olmadığı için sonuç çıkarılması doğrudur. HDP’nin sistemle ilgili katılmadığı taraflar oldu. Ama ileriki süreçte Türkiye’nin temel meselelerinin, hele hele Kürt meselesinde fikrinin alınması, sürecin içinde olması sürece katılması, dahlinin sağlanması doğru olandır. Sadece HDP değil, hiçbir partinin siyasetin dışına itilmesini doğru bulmuyoruz. HDP’nin içinde olduğu bütün çalışmaların gizli saklı yapılması yöntemi doğru değildir. HDP yasal bir parti. Meclis’te grubu olan bir parti. Ötekileşmesini doğru bulmuyorum. Bundan sonraki süreçte de mutlaka benzer çalışmalar yapılıyorsa, toplumdan gizlenmemesi gerekiyor.
Gelecek Partisi Diyarbakır İl Başkanı Aydın Altaç
Vecdin Ensarioğlu: İYİ Parti İl Başkanı
Bana göre 6 partinin bir araya gelmesi bir milattır. Türkiye’de özlenen bir tablodur. Çünkü rahmetli Demirel, Özal, Ecevit döneminde bir araya gelinir konuşulurdu. Aykırı fikirler olduğu halde, ülke de gerilmezdi. Vatandaş da ona göre tercihini yapardı. Liderleri dinlerdi, ona göre tercihini yapardı. Ancak 20 yıldır bu tablo maalesef yok. Bu bir başlangıçtır. Ama şu da gerçek ki Türkiye siyaseti artık farklı bir dönemece girdi. 2023 seçimleri artık olmazsa olmaz denilen değişimi ortaya çıkardı. Bir iktidar değişikliği olacak. 28 Şubat’ta da zaten kamuoyuna da açıklanacak parlamenter sistemle ilgili. Daha önce de bu konu konuşuldu. Çözümün merkezi meclis’tir denildi. Sonra HDP kanadından farklı algılar yaratıldı. Birileri de bunu, kamuoyunda farklı bir algı ile sundu. Biz yine aynı adresteyiz. Şiddete ve bölünmeye karşı olunduğu müddetçe bütün siyasi partilere İYİ Parti aynı mesafededir. Her parti parlamenter sistem isteğini dile getirdi. Ancak kırmızıçizgi şiddet ve bölünme. HDP’nin de bu kırmızıçizgiyi gözeterek orada olması gerektiğine inanıyorum. Şiddet ve bölünme sorun yaratır her zaman.
İYİ Parti Diyarbakır İl Başkanı Vecdin Ensarioğlu