Ali Abbas Yılmaz - Özel
TİGRİS HABER - Asgari ücret tespit komisyonu bu yılki asgari ücret zammını belirlemek için toplantılarına başladı. TÜİK ise yıllık enflasyon oranını yüzde 14.3 olarak açıkladı. Geçen yıla göre hayat pahallılığı 2 katına yükselse de asgari ücret 2 bin 324 TL’de kaldı ve vatandaş geçim sıkıntısı altında ezildi.
Yılsonunda asgari ücret zammı tartışmaları yeniden alevlenirken, asgari ücrete yapılacak zammı Diyarbakırlı vatandaşlara sorduk. Asgari ücret zammı tartışmalarını Tigris Haber’e değerlendiren Diyarbakırlılar, her şeyin 2 katına çıktığı günümüz koşullarında asgari ücretin 3 bin liranın üzerinde olması gerektiğini dile getirdiler.
Asgari ücret 5 bin TL olmalı
Sur Melikahmet esnaflarından Faruk Taylan, asgari ücret tespit komisyonunun vatandaşın geçimini düşünmediğini belirterek şunları ifade etti: “Asgari ücretin en az 5 bin TL olması lazım. Bu hayat şartları altında; kira, elektrik, su, doğalgaz faturaları, gıda, giyim vb. derken geçim zor. Büyüklerimiz bunu bilmiyorlar mı? Biliyorlar. Asgari ücret tespit komisyonu neye göre asgari ücreti belirliyor ki? Bunlar da biliyor 2 bin 300 lira ile bir insanın geçinemeyeceğini. Kuru ekmek su yeseniz bu parayla bir insan geçinemez. Asgari ücretin tespitini yapanlar 20-30 bin TL maaş alan insanlardır. Asgari ücret en az 5 bin TL olmalı ki, vatandaş karnını doyurabilsin.”
Asgari ücrete şükredeceğiz
Asgari ücretin altında bir ücrete çalışan genç işçi Adnan Kazat, şunları söyledi: “Bizim Diyarbakır yöresinde iş imkanı yok ki, çalışalım. Devlet bize böyle bir imkan sağlamıyor ki. Asgari ücret alsam geçinirim. Bu durumda bin TL’ye çalışıyorum, geçiniyorum. Asgari ücret olsa şükredeceğiz.”
‘Öldürmüyorlar, süründürüyorlar’
Asgari ücretin insanları süründürdüğüne dikkat çeken öğrenci Şiyar Yaşar, şöyle konuştu: “Asgari ücretin yoksulluk sınırının üstünde olması lazım. Bir kişinin maaşı en az 4 bin TL olmalı ki, bir evde 2 kişi çalıştığında yoksulluk sınırının üzerinde bir geçim imkanı oluşsun. Şuan verilen 2 bin 300 TL ile bir aile ne ihtiyacını karşılayabilir? 3 çocuklu bir ailede bir erkek tek başına çalışıyorsa nasıl geçinebilir ki? Enflasyon oranları açıklanıyor ama bunlar gerçeği yansıtmıyor. Ürün ürün baktığımızda fiyatı yüzde 100 artan ürün var, yüzde 200 artan ürün var. İnsanlar şuan ölmüyorlar ama sürünüyorlar. Öldürmüyorlar, süründürüyorlar.”
‘Kaşıkla verip kepçeyle alıyorlar’
Asgari ücrete yapılacak zam oranı üzerine konuşan Muharrem Temel, “Asgari ücretin şuan 3 binin üzerinde olması lazım. Her gün artan fiyatlar yüzünden insanlar geçim sıkıntısı çekiyor. Geçim sıkıntısı yüzünden çocuğunu bir şey alamayan babalar eve geç gitmek zorunda kalıyor. Sabahtan akşama iki ateş arasında pişiyorum ama devlet memuru karşı köşede beni seyrediyor. Eşitsiz bir durum var; kimi güneş altında keyif yaparak gününü geçiriyor kimi ise ter dökerek geçinmeye çalışıyor. Avrupa’da dilenciler post cihazıyla geziyor. Biz ne yapalım, ülkeyi mi terk edelim? Diğer ülkeler halkına 3 binin üzerinde bir asgari ücret veriyor. Bizim devletimiz ise bizden aldıkça alıyor. Pandemi var herkes sıkıntı içinde ama devletimiz bundan yararlanmaya çalışıyor. Tamam, sosyal yardımlar da yapılıyor ama kaşıkla verip kepçeyle alıyorlar” diye belirtti.
‘Şuan öyle bir sistem gelmiş ki, biz devletin müşterisi olmuşuz’
Sur’da seyyar tezgahında ayran-simit satarak yaşamını idame ettiren Mehmet Cavit Oda, asgari ücret zammı tartışmalarını şöyle değerlendirdi: “Bugünkü asgari ücret yetersiz. Bütün faturalar zamlı geliyor. Asgari ücreti olduğu gibi kiraya, faturalara veriyoruz. Hani bunun gıdası, hani bunun eğitimi, hani bunun sosyal yaşantısı? Şuan biz açlık sınırının altındayız. Asgari ücret 3 bin olsun diyorlar, 5 bin de olsa yetersizdir. İktidarı geçtik, Türkiye’de muhalefet yoktur. Kılıçdaroğlu: Milletvekillerin ne kadar maaş alıyor? Onlar 25-30 milyon alıyorlar ama yetmiyor diyorlar. Peki, bu zavallılara asgari ücret nasıl yetecek? Adım atıyorsun paradır. Şuan öyle bir sistem gelmiş ki, biz devletin müşterisi olmuşuz. Devlet büyük bir esnaftır, biz ise onun müşterisiyiz. Ömrümüz banka ipotekleri altında geçti. Muhalefet yanlış yapıyor. Muhalefet asgari ücrete 3 bin derse iktidar 2 bin 500 verir. Muhalefet fazla isteyecek ki, iktidardan istediğini alsın. Muhalefet 4 bin 200 diyecek ki, iktidardan 3 bin alabilsin. Enflasyon yüzde 14.3 diyorlar ama doğru değil. Bugün mazot, benzin, elektrik, doğalgaz ne kadardır? Bunlara yüzde 40-50 zam gelmiş. Demek ki, enflasyon oranları yüzde 50’lerdedir. Kimse kimseyi aldatmasın.”
‘Asgari ücretin tespitini yapanlar 20-30 bin TL maaş alan insanlardır’
Sur Melikahmet esnaflarından Faruk Taylan, asgari ücret tespit komisyonunun vatandaşın geçimini düşünmediğini belirterek şunları ifade etti: “Yanımda sadece bir kişi çalıştırabiliyorum. 2 bin 500 TL maaş ancak verebiliyorum. Bu paraya bir insan geçinemez, biz de esnaf olarak geçinemiyoruz. Asgari ücretin en az 5 bin TL olması lazım. Bu hayat şartları altında; kira, elektrik, su, doğalgaz faturaları, gıda, giyim vb. derken geçim zor. Büyüklerimiz bunu bilmiyorlar mı? Biliyorlar. Asgari ücret tespit komisyonu neye göre asgari ücreti belirliyor ki? Bunlar da biliyor 2 bin 300 lira ile bir insanın geçinemeyeceğini. Kuru ekmek su yeseniz bu parayla bir insan geçinemez. Asgari ücretin tespitini yapanlar 20-30 bin TL maaş alan insanlardır. Asgari ücret en az 5 bin TL olmalı ki, vatandaş karnını doyurabilsin. Açlık sınırı, yoksulluk sınırı hepsi belli. Geçen yıldan bu yıla kira ne kadar arttı, elektrik, su, doğalgaz faturaları ne kadar arttı? Bunlar insanların yaşam şartlarını görmüyorlar mı? Bir gömlek, bir ayakkabı kaç para olmuş bilmiyorlar mı?”
‘Enflasyon bu şartlarda nasıl yüzde 14 çıkıyor onu da hükümete sormak lazım?’
Sur esnaflarından Ramazan Mola, “Yanımda kimseyi çalıştırmıyorum, çünkü kurtarmıyor. İşlerimiz pandemi yüzünden yüzde 50 düşmüş durumda. Asgari ücret benim sigara param ile faturalarıma ancak yeter. Asgari ücret ene az 3 bin 500 liranın altında olmaması lazım. Maaş artık kurtarmıyor. Bir torba un 50 TL iken şimdi 100 TL olmuş. Bir kilo çay 40 TL’den 80 TL’ye çıkmış. Para değer kaybetmiş. Enflasyon bu şartlarda nasıl yüzde 14 çıkıyor onu da hükümete sormak lazım?” diye konuştu.
‘Fakir fukara asgari ücrete geçinemiyor’
Seyyar satıcı bir genç olan Ahmet Dayancı, asgari ücrete ilişkin şunları söyledi: “Asgari ücrete en az 700-800 TL zam gelmesi lazım. Hayat koşulları zorlaşmış, her şey pahallı. Elektrik, su durmadan zam alıyor. Fakir fukara asgari ücrete geçinemiyor. Bir kira olmuş bin 400 TL. Millet geçinemiyor, piyasaya çıksınlar baksınlar, millet işsiz güçsüz. Geçen yıl 32 TL olan yağ şimdi 55 TL olmuş. Kilosu 15 TL olan peynir şimdi 40 TL. Geçim zor, Allah fakir fukaraya yardımcı olsun. Bana göre asgari ücret 3 bin 500 lira olmalıdır. Bir insan 2 evladını hiç olmasa geçindirebilsin.”
‘Piyasalar durgun, esnaf kan ağlıyor’
Her şeyin 2 katı fiyata yükseldiği bir ortamda asgari ücretle geçinmenin mümkün olmadığını belirten esnaflardan Fikret Coşkun, şöyle konuştu: “Şu zamanda bir vatandaşın asgari ücretle geçinmesi gerçekten çok zor. Kira olmuş zaten bin 200 TL. Asgari ücret en az 3 bin 200 lira olmalı. Bununla da geçim olmaz ama ülkenin durumunu biliyoruz, gidişat iyi değil. Ülkeyi de yıpratmamak şartıyla asgari ücret 3 binin üzerinde olursa iyi olur. Tabii biz akşamları haberleri izlerken gerçekten utanç duyuyoruz. Mecbur olmasak haberleri bile izlemeyeceğiz. Haberlerde artık hep yalan dolan üzerinde siyaset yapılıyor. TÜİK açıklama yapıyor ama inandırıcı değil. 15 yaşındaki çocuğa sorsanız bu rakamlara inanmaz. Piyasalar durgun, esnaf kan ağlıyor. Ben bir esnaf olarak 5 liraya aldığım ürünü şimdi 10 liraya alıyorum. Tabii vatandaş da fiyatlardan şikayetçi, satış yapamıyoruz. Sonuçta vatandaşı kandırıyorlar onun ötesinde bir şey yok.”
‘Asgari ücret 3 bin TL olursa itiraz edemeyiz’
Nalburda çalışan genç bir işçi olan Abdullah Öztekin, asgari ücret zammına ilişkin şunları ifade etti: “Asgari ücret alıyorum ve umudumuz yapılacak zamlara bağlı. Şuan için bu paraya geçinemiyoruz. Asgari ücret 3 bin TL olursa itiraz edemeyiz.”
‘Asgari ücret olsa şükredeceğiz’
Asgari ücretin çok çok altında bir ücrete çalışan genç işçi Adnan Kazat, şunları söyledi: “Bizim Diyarbakır yöresinde iş imkanı yok ki, çalışalım. Devlet bize böyle bir imkan sağlamıyor ki. Asgari ücret alsam geçinirim. Bu durumda bin TL’ye çalışıyorum, geçiniyorum. Asgari ücret olsa şükredeceğiz. Ama asgari ücret 3 bin olsa normal olur.”
‘Öldürmüyorlar, süründürüyorlar’
Asgari ücretin insanları süründürdüğüne dikkat çeken öğrenci Şiyar Yaşar, şöyle konuştu: “Asgari ücretin yoksulluk sınırının üstünde olması lazım. Bir kişinin maaşı en az 4 bin TL olmalı ki, bir evde 2 kişi çalıştığında yoksulluk sınırının üzerinde bir geçim imkanı oluşsun. Şuan verilen 2 bin 300 TL ile bir aile ne ihtiyacını karşılayabilir? 3 çocuklu bir ailede bir erkek tek başına çalışıyorsa nasıl geçinebilir ki? Enflasyon oranları açıklanıyor ama bunlar gerçeği yansıtmıyor. Ürün ürün baktığımızda fiyatı yüzde 100 artan ürün var yüzde 200 artan ürün var. İnsanlar şuan ölmüyorlar ama sürünüyorlar. Öldürmüyorlar, süründürüyorlar.”