Sait BAYRAM
TİGRİS HABER - Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) İş Kadınları Meclisi ve TOBB Kadın Girişimciler Kurulu tarafından düzenlenen "Ekonomide Kadın Çalıştayı", 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü'ne özel olarak gerçekleştirildi. DTSO ve Diyarbakır Ticaret Borsası’nın işbirliği, Diyarbakır Sanayi Mektebi’nin desteğiyle organize edilen etkinlik, kadınların ekonomik hayatta karşılaştığı zorlukları, şiddetin ekonomiye etkisini ve ekonomik alanda daha fazla güçlenmeleri için çözüm yollarını tartışmayı amaçladı.
KATILIM GENİŞ OLDU
Yaklaşık 150 katılımcının yer aldığı çalıştayda, kadın girişimciler, kooperatif üyeleri, kadın sivil toplum kuruluşları, NEET kapsamındaki kadınlar, işsiz kadınlar ve diğer farklı alanlardan kadınlar bir araya geldi. Katılımcılar arasında Diyarbakır ilinin belediye eş başkanları, kamu ve yerel yönetim yetkilileri, kadın kooperatifleri temsilcileri ve sivil toplum kuruluşlarından kadınlar da yer aldı. Çalıştayın ilk bölümünde, çeşitli alanlardan uzman kadınlar sunumlar yaparak Türkiye ve bölge illerindeki kadınların ekonomik alandaki durumunu değerlendirdi.
KADINLARIN EKONOMİYE KATILIMI VE MEVCUT SORUNLAR
Çalıştayda, Türkiye’de kadınların işgücüne katılımındaki zorluklar ele alındı. Prof. Dr. Saniye Dedeoğlu, Türkiye’de kadın istihdamının kırılgan yapısına, cam tavan uygulamaları, cinsiyete dayalı ücret farkları ve kadın işgücünün genellikle düşük ücretli sektörlere yoğunlaşması gibi sorunlara dikkat çekti. Ayrıca, Aktivist Hace Foggo pandemi sonrası artan kadın ve çocuk yoksulluğuna ve yoksun bırakılmalarına değindi.
Prof. Dr. Besime Şen ise erkek egemen şehirleşme politikalarının kadınların ekonomik, kültürel ve sosyal hayata katılımını nasıl sınırladığını vurguladı. Sabancı Vakfı Proje Yöneticisi Simla Yavaş, NEET kadın kavramını tartışarak, bu kadınların istihdamda karşılaştıkları engelleri ortaya koydu.
DTSO Projeler Koordinatörü Meryem Özdemir Ok ise, Diyarbakır ve çevre illerinin batı illerine göre daha düşük gelişmişlik seviyelerine sahip olduğunu, bu durumun kadınların istihdamına ve girişimciliğine yansıdığını belirtti. Özdemir, Diyarbakır, Şanlıurfa gibi illerin en yüksek NEET kadın nüfusuna sahip olduğunu vurgulayarak, bu bölgedeki kadınların nitelikli işlere erişiminin önündeki engelleri aktardı.
KADINA YÖNELİK ŞİDDET VE EKONOMİK GÜÇLENME
Çalıştayda, kadınların karşılaştığı en büyük zorluklardan birisi olarak kadına yönelik şiddet ele alındı. Kadına yönelik şiddetin yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik ve ekonomik olarak da derin etkileri olduğu ifade edildi. Kadınların mobbing, taciz ve diğer şiddet biçimleri nedeniyle çalışma hayatına katılmalarının engellendiği ve bu durumun kadınların ekonomik bağımsızlıklarını kazanmasının önünde büyük bir engel teşkil ettiği vurgulandı. Katılımcılar, kamu kurumlarında, belediyelerde ve iş yerlerinde şiddetle mücadeleye yönelik daha güçlü politikaların oluşturulması gerektiğini ifade etti.
BAKIM YÜKÜ VE SOSYAL HİZMETLER
Çalıştayda, kadınların iş gücüne katılımının önündeki en büyük engellerden birinin bakım yükü olduğu ifade edildi. Kadınlar, çocuk ve yaşlı bakımı gibi sorumluluklardan dolayı iş yaşamında yeterince yer alamıyorlar. Bu bağlamda, bakım hizmetlerinin toplumsallaştırılması gerektiği, kreşlerin ve yaşlı bakım evlerinin daha yaygın hale getirilmesinin önemine değinildi. OSB’lerdeki kreş uygulamalarının beklentileri karşılamadığı, özellikle bu hizmetlerden kadınların yeterince faydalanamadığı belirtildi.
KADIN KOOPERATİFLERİNİN ROLÜ
Kadın kooperatiflerinin ekonomik güçlenme açısından önemli bir araç olduğu, ancak bu kooperatiflerin sürdürülebilirliğinin artırılması gerektiği vurgulandı. Kadınların daha fazla pazara erişimini sağlayacak toplu girişim stratejilerinin oluşturulması gerektiği ifade edildi. Kooperatiflerin genellikle cinsiyetçi iş bölümü çerçevesinde faaliyet gösterdiği ve daha eril olarak görülen sektörlerde kadınların girişimlerinin desteklenmesi gerektiği vurgulandı. Karma kooperatiflerde kadınların ve gençlerin daha fazla yer almasının sağlanması için çalışmalar yapılması gerektiği belirtildi.
KADIN YOKSULLUĞU VE SOSYAL POLİTİKALAR
Kadın yoksulluğu, cinsiyetçilik ve toplumsal işbölümünün temel bir sonucu olarak ele alındı. Çalıştayda, sosyal yardımlar yerine kadınların ekonomik güçlenmesini destekleyecek politikaların önceliklendirilmesi gerektiği ifade edildi. Pandemi ve ekonomik krizlerin kadınları ve çocukları daha fazla etkilediği, bu süreçte kadınların daha çok yoksun bırakılmalarına yol açtığı aktarıldı. Katılımcılar, kadın ve çocukların temel hizmetlere erişimini sağlayacak kapsayıcı ve yerel odaklı politikaların geliştirilmesinin önemini vurguladı.
YEREL İŞBİRLİĞİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Diyarbakır’ın, kadınların siyasette daha fazla yer aldığı ancak ekonomik, sosyal ve kültürel hayatın dışında kaldığı bir şehir olduğu belirtildi. Yerel işbirliği ve dayanışmanın önemine değinilerek, sivil toplum kuruluşları, kamu kurumları ve belediyelerin ortak çözümler üretmesi gerektiği ifade edildi. Kadınların ekonomik alandaki güçlenmesi için yerel politikaların oluşturulması ve bu politikalara kadınların katılımının artırılması gerektiği kaydedildi.
SONUÇ VE GELECEK ADIMLAR
Çalıştay sonunda, kadınların kendi hayatları hakkında kararlar alabilecek şekilde güçlenmeleri ve ekonomik bağımsızlıklarını kazanabilmeleri için tüm katılımcıların daha fazla çalışacağı vurgulandı. Kadına yönelik şiddetle mücadele ve ekonomik şiddetle mücadele konusunda güçlü bir dayanışma çağrısı yapıldı. Çalıştayda yapılan tartışmalar, ortak bir yapı oluşturulmasına ve kadınların katılımı ile daha kapsamlı politika önerilerinin geliştirilmesine olanak sağlayacak bir adım olarak değerlendirildi. Çalıştay raporu, kadınların ekonomik alandaki sorunlarını daha geniş bir kitleyle paylaşmak için bir kitapçık haline getirilecek.
Kadınların ekonomiye katılımını artırmak, şiddetle mücadeleyi güçlendirmek ve kadınların sosyal, kültürel ve ekonomik alandaki eşitliğini sağlamak için ortak çözüm arayışları sürecek.