Dar bölge, daraltılmış bölge gibi daha önce denenmiş ancak vazgeçilmiş sistemleri yeniden tartışmamıza gerek var mı, yok mu? Bir seferliğine uygulanacağına göre bence tartışmamak ve uygulanmasına izin vermemek gerekiyor.
Birileri bu sistemle yüzde 10 barajının ortadan kalkacağını söylüyor. Görünürde öyle ancak uygulamada neredeyse yüzde 20’lik baraj uygulamasına denk geliyor. Partilerin alacağı oyların büyük bölümü bu sistemle heba oluyor. Demokrasi adına bir şeyleri daraltmaya, dar bölgeye sokmaya gerek var mı?
12 Eylül ürünü olan yüzde 10 barajını ya makul bir yüzde uygulayarak (Yüzde 5-7 olabilir) yâda tümden kaldırıp, partiler ne kadar oy alacaksa, ne kadar milletvekiline denk gelecekse öyle bir sisteme geçmek daha mantıklı ve değerli olmaz mı? Temsilde adaletin karşılığı böyle olur. Bence yüzde 5-7’ye de gerek yok, tamamen ortadan kaldırılsın, kim kendine ne kadar temsil alanı yaratacaksa, yaratsın. Sonuçta yurttaşın tercihi ile ilgili bir durum, kime, nasıl oy vereceğine yurttaş karar verdiğine göre, bu tercihin sınırlarını dar alanlara sıkıştırmaya hiç gerek yok.
Yüzde 10’luk barajın uygulandığı mevcut sistemde de zaten yurttaşın sandığa yansıttığı tercih ortada. Yüzde 10 barajı tamamen ortadan kalksa bile, yurttaşın tercihinin hedefi bir aşağı bir yukarı bellidir. Buna rağmen, dar veya daraltılmış bölge uygulamasının devreye sokulması oyların büyük çoğunluğunun sandığa gömülmesi anlamına gelecektir. Aslında parlamentoya yansıması gereken bu oylar, tercih edilen aday veya parti adına sandıkta gömülü kalacak, küçük oy farkı ile öne geçen aday ve partiler parlamentoda bizi temsil hakkı kazanacak!
Sistem uygulansa da çok iyi biliyoruz ki bir dönem için olacak, bir kesimin iktidarının sağlamlaştırmasına zemin hazırlayacak. Daha sonra barajın tamamı kalkmış yâda kalkmamış hiç önemli olmayacak.
Kürt siyasi hareketi en başından beri yüzde 10 barajının düşürülmesi konusunda ısrarcı oldu. Diğer partilerde aslında her zaman karşı olduklarını beyan ettiler, ancak, uygulamaya gelince adım atan olmadı. Şimdi, Türkiye halklarını temsil etme çabası içinde olduklarını deklere eden BDP ve HDP’nin bu konudaki tavrı son derece önemli olacaktır. Yüzde 10 barajının tamamen kalkmasında, yâda makul seviyeye çekilmesinde mi ısrarcı olacaklar, yoksa iktidarın dar ve daraltılmış bölge hesaplarına ortak mı olacaklar?
Cumhurbaşkanlığı ile birlikte BDP ve HDP’nin önünde çok ciddi sınavlar var.
Dar bölge-Cumhurbaşkanlığı ve demokrasi sınavı.
Bakalım sınav sonuçları nasıl olacak?