Ardıl BATMAZ
TİGRİS HABER - Diyarbakır’daki üreticiler de desteklerin yetersiz kaldığını ve birçok çiftçinin tarımı bırakma noktasına geldiğini söyledi.
CHP’nin Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer’in hazırladığı rapora göre çiftçinin bankalara 2014 yılında 46 milyar TL olan borcu 18 kat artarak 868 milyar TL’ye çıktı. Raporda, 2024 yılı TÜİK verilerine göre hububatta 3 milyon 300 bin ton, buğdayda ise 1 milyon 200 bin ton üretim düşüşünün yaşandığı kaydedildi.
130 bin hektar sebze bahçesinin, 2 milyon 289 bin tahıl ve diğer bitkisel ürün ekim alanı ile 124 bin hektar bağ alanının kaybedildiğine dikkat çekildi. Ayrıca raporda 2009 yılında tarım sektöründe 1 milyon 16 bin 692 aktif çalışan bulunurken bu sayının 500 binin altına düştüğü açıklandı. CHP’li Ömer Fethi Gürer’in hazırladığı rapora göre yine 2025 yılının ilk 3 ayında 111 çiftçinin traktörü icra yoluyla satışa çıkarıldı.
Tarımda artan mazot, gübre, tohum, ilaç, kira, işçilik ve elektrik maliyetlerinin yanı sıra iktidarın tarım politikası da çiftçiyi zor durumda bırakıyor. Diyarbakır'da da benzer sorunlar yaşanıyor. Tarımsal girdi maliyetlerinin artması, yüksek faizli krediler ve desteklerin enflasyon karşısında yetersiz kalması, bölgedeki çiftçileri borç batağına sürüklüyor. Bu durum, çiftçileri üretim yapamaz hale getirerek, tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor.
"BİRÇOK ÇİFTÇİ ÜRETİMİ BIRAKMAK ZORUNDA KALACAK"
Diyarbakır’da çiftçilik yapan Mehmet Kaya, artan maliyetlerin tarımı sürdürülemez hale getirdiğini belirterek şunları söyledi: "Mazot, gübre, tohum, ilaç gibi ürünlerin fiyatı aldı başını gitti. Biz üretiyoruz ama kazancımız masrafları bile karşılamıyor. Desteklemeler enflasyon karşısında eridi. Bankadan kredi çekiyoruz ama faizler çok yüksek. Borcu borçla kapatıyoruz. Traktörünü satan çiftçi, tarlasını da ekemez. Eskiden bu topraklarda bereket vardı, şimdi borç var. Böyle giderse birçok çiftçi üretimi bırakmak zorunda kalacak."
Benzer şekilde Diyarbakır’ın Bismil ilçesinde çiftçilik yapan Ahmet Demir de tarımdan geçimini sağlamanın her geçen yıl zorlaştığını ifade etti: "Ucuz ithal ürün getiriliyor ama bizim mahsulümüz para etmiyor. Elektrik faturaları ve sulama giderleri belimizi büküyor. Devlet destek veriyor diyorlar ama bu destek, maliyetin yanında bir anlam ifade etmiyor. Eskiden tarlamızdan kazandığımızla geçinirken şimdi borçlanarak yaşıyoruz. Çiftçiyi bu şekilde zor durumda bırakan bir sistem sürdürülebilir mi?"
Diyarbakır’daki çiftçiler, tarımda girdi maliyetlerinin düşürülmesi, faizsiz ya da düşük faizli krediler verilmesi ve üreticinin desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Çiftçiler, aksi halde tarımsal üretimin daha da gerileyeceğini ve çiftçiliğin tamamen bitme noktasına gelebileceğini ifade etti.