“Parasını bankaya yatırıp faiz alanlar, annesi ile zina etmiş gibi olur.”
Cuma namazı için gidilen camide, Peygamber’in makamı minberde, hatip bu ifadeyi kullandığında tüylerimiz diken diken olmuştu!
Çünkü Merkez Bankası verilerine göre, aynı gün, vatandaşlarımızın döviz veya TL cinsinden mevduat hesaplarında, gelir (faiz/kar payı) getirsin diye, mevduat bankalarında 14 milyara yakın, İslami işlem yapan katılım bankalarında ise 1,5 milyar civarında parası vardı.
Gerek İslami şartlara ve gerekse memleketin bankacılık mevzuatına göre, gelir getirsin diye, bankalara para yatıran milyonlarca insanın “annesi ile zina etmiş gibi” bir günahın altına girmesini aklen ve vicdanen sindirmek mümkün değildi.
Hatiplerimizin, bazen minbere çıktıklarında, freni patlamış kamyon misali akıllarına geleni söyleyip, yanlış ifadeler kullandıklarına şahit olduğumuz için, dili sürçmüştür dedik.
Varsa bir yanlışı düzeltmek ve doğrusunu öğrenmek adına, İslamiyet konusunda otorite olan, Diyanet İşleri Başkanlığı’na, konuyu aşağıdaki şekilde, soralım dedik
- 03 Mayıs 2024 Cuma günü, Diyarbakır’daki merkezi bir camide, Cuma namazı için camiye gelmiş yüzlerce Müslüman’a, Cuma hutbesinde Hatip ”Parasını bankaya yatırıp faiz alanlar, annesi ile zina etmiş gibi olur” ifadesini kullandı.
- Hatibin kullandığı ifade, İslam Dini’ne göre doğru mudur?
- Bu ifadenin topluluğa hitaben kullanılması doğru mudur?
- Bu ifadenin Cuma hutbesinde kullanılması doğru mudur?
- Bu İfade, konu tarihteki, Diyanet İşleri Başkanlığının hutbesinde mevcut mudur?
Diyanet İşleri Başkanlığı, Din İşleri Yüksek Kurulu, bir hafta geçmeden, konuya ilişkin cevabi yorumunda;
- “Faizin yetmiş üç kapısı vardır. En hafifi kişinin annesi ile zina etmesi gibidir”(Hâkim et-Tirmizi, el Müstedrek 2/43) mealindeki hadisin isnadının sahih (doğru) olduğu belirtilmiştir.
- Bu hadislerde faiz, faizle ilgisi olmayan haram kılınmış bir fiil ile isimlendirilmiştir.
- Faizin en hafifinin kişinin annesi ile zina etmesine benzetilmesi, onun aklen son derece çirkin bir fiil olduğunu ifade etmek içindir.(Sanani, Sübülü’s-selam, 2/50)
- Soruda belirtilen ifade, Başkanlığımızın 03.05.2024 tarihli hutbesinde geçmemektedir.
- Bu ifadenin topluluğa hitaben yahut Cuma hutbesinde kullanılması ile ilgili görüş, öneri, talep ve şikâyetinizi İl Müftülüğüne iletebilirsiniz
Demişlerdir.
Cevabi yorumdan, özetle anladığımız, Din İşleri Yüksek kurulu; “Parasını bankaya yatırıp faiz alanlar annesi ile zina etmiş gibi olur” ifadesinin, faizin çirkin bir fiil olduğunu vurgulamak için kullanılmış olduğunu, ifadenin hutbelerinde yer almadığını, bu ifadenin kullanılması ile ilgili muhatabınız İl Müftülüğüdür, demiştir.
Diyarbakır İl Müftülüğünün, kendisine yöneltilen hususa ilişkin, bizleri aydınlatmasından ayrıca mutlu olacağız.
Allah’a şirk koşmak, insan öldürmek ve zina yapmanın büyük günahlar olduğu mealindeki ayet (Furkan-68) ve faizi zinadan büyük gösteren, dolayısı ile zina gibi büyük bir günahı basitleştirip sıradanlaştıran, hadis rivayetlerinin uydurma ve zayıf olduğunu bildiren alimlerin (İbnu’l-Cevzi, İbn Teymiye,…) değerlendirmelerine karşın, yapılan yoruma da saygı duyuyoruz.
Faizin günahına ilişkin bu açıklama, zihnimizde, İslami usullere göre bankacılık yaptığı söylenen, katılım bankalarında, mevduat hesaplarının neden var olduğunun değerlendirilmesine sebep olmuştur.
Bu sorunun cevabı için de, Din İşleri Yüksek Kururlunun, 19.12.2018 tarihli “Katılım bankalarından alınan kar payının dini hükmü nedir,” sorusuna verdiği cevaba bakalım.
“…Belirlenen esaslara uygun çalışmaları durumunda, katılım bankalarının kar hesaplarına para yatırmak ve iştiraklerine vermiş oldukları kar payını almak caizdir. Kar payı oranlarının, banka faizlerine yakın veya eşit olması söz konusu işlemi faize dönüştürmez…”
Bu cevabı bir örnekle açalım.
Ticari kimliklerine hassasiyet gösterdiğimizi ifade ederek, örneğin adı çiçek olan iki bankamızın, internetteki ana sayfalarında yer alan, mevduat bilgilerine baktığımızda;
Çiçek Katılım Bankası’nın ana sayfasında mevduat hesabı için aylık kar oranı 5.24 belirtilirken, aynı ismi taşıyan Çiçek Bankın yıllık faiz oranı % 43 olarak belirtilmiş olsun.
Her iki bankaya bir aylık vade ile 1000’er TL yatırdığınızda, İslami kurallara göre çalışan Çiçek Katılım Bankası kar payı olarak 52,40 TL, Çiçek Bank 33,99 TL faiz verecektir.
Çiçek katılım bankasına para yatırıp, adı kar payı olan parayı almak helal, Çiçek Bank’tan adı faiz olan parayı almak haram oluyor? Bunu da okuyucuların takdirine bırakıyorum.
Yirmi yıl önce, bir devlet memuru emekli olurken, emekli ikramiyesi ile Anadolu’nun herhangi bir şehrinde, bir ev alabiliyordu.
Hatta biraz birikimi olanlar, emeklilik hayalleri ile birlikte, bir ev ve arabayı birlikte düşlüyorlardı.
Yirmi birinci yüz yıl Türkiye’si yöneticilerinin, yarattığı günümüz emeklileri ise alabilecekleri ikramiye ile bırakınız ev almayı, ancak motosiklet alabilirler.
Hal böyle olunca, vatandaşlarımız, enflasyon ve pahalılığın zirve yaptığı günümüzde, ev sahibi olmak, evlenmek, iş yapmak vb. yaşamsal ihtiyaçlarını karşılamak ya da düşük maaşlarından dolayı geçinmek için, bankaların faizli uygulamalarına mecbur kalıyor.
Bu mecburiyetler de, parasını bankaya yatırıp faiz alanların, bilmeden işledikleri, safiyane günahlarına sebep olmaktadır.
14 milyara yakın paralarını, bankaların mevduat hesaplarına yatırıp faiz alan milyonlarca günahkârımızın, günahlarına, onları faiz almaya teşvik/mecbur eden yöneticilerin de ortak olup olmadığını Allah bilir.
Daha Müslüman’ca yaşamak ve bizi faize teşvik eden yöneticilerimizin Ahret’te de günahlarımıza ortak olma riskine girmemeleri için, Devletimizin yetkili organlarından beklentimizdir.
Yarattığınız enflasyon ve pahalılık sebebi ile teşvik edilen, bu günahlardan bizi kurtarın.