“Yüreğimizi, yüreğinizle maya kılmaya geldik”
Ulu Cami'de cuma namazı kılan Davutoğlu, çıkışta halka seslendi. Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Allah'ın barışı, kardeşliği Diyarbakır'ın üzerine olsun. Ulu Cami'nin minaresinden ezan hiç eksilmesin. Sizinle buluşmaya geldik. Yüreğimizi, yüreğinizle maya kılmaya geldik. Her fırsatta Diyarbekir'e gelirim. Konya'da doğmuş olabilirim, İstanbul'a aşık olabilirim ama bilin ki ben ebediyen Diyarbakırlıyım. Sur bir yürek gibidir. Diyarbakır'ın her taşı bizim için azizdir, canı feda edecek kadar azizdir. Biz yürekten Diyarbekirliyiz. Diyarbekir biziz, biz Diyarbekiriz" dedi.
“Allah bu canı alacaksa, Diyarbakır'da alsın”
Sur'un, insanların ebediyen barış içinde dolaştığı güzel bir mekân yapacaklarının altını çizen Davutoğlu, "Allah şahit olsun, milletimiz şahit olsun, tarihimiz şahit olsun bu şehitlerin emanetine sahip çıkacak mısınız? Allah aşkına söyleyin. Bizi ayıramayacaklar, bizi bölemeyecekler. Biz muhabbet derken, onlar nefret tohumu ekmeye çalışıyor. Biz size güveniyoruz. Diyarbakır'ın vicdanı ve kardeşliğine güveniyoruz. Dün bu saldırıları yaptılar. Hesapları şuydu; Diyarbakırlı Ahmet saldırıdan korkar Diyarbakır'a gelmekten çekinir. Biz bunlardan korkar mıyız? Biz bu alçakların saldırılarından, tehditlerinden, Ulu Cami'yi bırakır mıyız. Siz bizi tanıdınız, biz sizi tanıdık. Allah şahit olsun Konya ne kadar emniyet içinde olacaksa, Diyarbakır'da o kadar emniyet içinde olacak. Onlar Ankara'da otobüs durağında bekleyen mazlumları şehit ettiler, İstanbul'da insanlarımızı şehit ettiler, Diyarbakır'da kardeşlerimizi şehit ettiler. Zannettiler ki korkacağız. Korkmadık, korkmuyoruz, korkmayacağız. Allah bu canı alacaksa, Diyarbakır'da alsın. Kürt kardeşlerimle beraber burada bu emaneti teslim edeyim. Bize geri adım attıramazlar. Bir adım dahi geriye döndüremeyecekler. Konya'ya ne kadar gidiyorsam, onlara inat o kadar Diyarbakır'a geleceğim” diye konuştu.
Diyarbakır'da tarihi Hasanpaşa Hanı'nda sivil toplum kuruluşu temsilcileriyle buluşan Başbakan Ahmet Davutoğlu, Sur planını açıkladı.
Başbakan Davutoğlu'nun konuşmanın satırbaşları şöyle:
“Diyarbakır şehir iken Paris bir köy değildi”
Bugün sizinle paylaşacağımız düşüncelerimiz insanlığa saygımızın eseridir. Diyarbakırlılara saygımızın eseridir. Biz, bu perspektifle 2013'te yüreğimden gelen sesle Diyarbakır Dicle Üniversitesi'nde yaptığım konuşmada 'Paris ne ki' demiştim. Diyarbakır şehir iken Paris bir köy değildi. Bir Dört Ayaklı Minare'yi düşünün bir Eyfel Kulesi'ni... Eyfel Kulesi'nde ne bulurlar bilmem ama Dört Ayaklı Minare'de herkse kendisini bulur. Her an Diyarbakır'dayız. Her şekliyle burayı tahayyül ediyoruz. Bütün mescitler güzeldir. Bursa Ulu Camii, Diyarbakır Ulu Camii bambaşka...
“2005'ten bu yana hep birleştirmeye çalıştık”
Sayın Cumhurbaşkanımızın 2005'teki konuşmasından itibaren başlattığımız Çözüm Süreci aslında yeni bir inşa süreciydi. Bizi parçalayanlara karşı bir inşa hareketiydi. 2016 kritik bir yıl. Bir tarafta Sykes Picot bir tarafta Kuddül Amara... Aynen Çanakkele'nin İstanbul'u koruması gibi Kuddül Amara da Bağdat içindi. Bağdat'ı kaybettik... Şimdi 100 yıl sonra Diyarbakır'ın bu güzel ortamından sesleniyorum. Bütün ideallerimiz birleşecek ya da bizi lime lime parçalamaya çalışacaklar. 2005'ten bu yana hep birleştirmeye çalıştık.
“Onlar yakmaya yıkmaya çalışırken biz kamu düzenini hakim kılmaya çalıştık”
7 Haziran'dan sonra kaosa düşüleceğini hesap edenler içeride ve dışarıda harekete geçtiler. Silahlı isyan çağrısında bulundular. Şehirleri tarumar etmek için bütün güçleriyle harekete geçtiler. Zannettiler ki bu ülkenin değerlerini parçalayabilecekler. Onlar yakmaya yıkmaya çalışırken biz kamu düzenini hakim kılmaya çalıştık. 1 Kasım'dan sonra bu gayretimizi sürdürdük. Onlar bütün eylemlerle, barikatlarla şehirlerimizi parçalamaya çalıştılar. Zannettiler ki bu devlet acizdir. Onlarla mücadele etme kararlılığını göstermeyecek. Ve zannettiler ki bölge halkı yanlarında olacak. Ben teşekkür etmeye geldim aynı zamanda bu tahriklere karşı dimdik durdukları için.
“Devletimizin şefkat elini de, kudret elini de birlikte kullandık”
Devletimizin şefkat elini de, kudret elini de birlikte kullandık. Devletimiz dediğimizde bu hepimizin. Vatandaşların herhangi bir kesimini dışlamaya kimsenin hakkı yoktur. Biz, bütün bu hesapları bozma amacıyla en kararlı şekilde terörün üzerine gittik. Bir kez daha ilan ediyorum. Sur'un, Cizre'nin, Mardin'in bütün sokakları, bu ülkenin dağları ovaları huzur bulana kadar gece gündüz uyumayacağız. Bir tarafta bu kararlılığımız varken şefkat elimizle de bütün halkımızın yanında olacağız.
“Türkiye, 80'lerin, 90'ların Türkiye’si değil”
Terörle mücadele devam ederken Mardin'de iki ay önce Birlik Huzur Demokrasi Eylem Planı ile vatandaşlarımızın yanında olmak üzere harekete geçtik. Söz vermiştim, 'Bundan sonra her Cuma bir ilde olacağım' Gücümüz yettikçe bunun gereğini yaptım.
Hiçbir vatandaşımızın mağdur olmasına izin vermeyeceğiz. Türkiye, 80'lerin, 90'ların Türkiye’si değil. Biz bize oy versin, vermesin her vatandaşımızı temsil ediyoruz. Bu mesajları Batıda da verdik.
“Sur'da bir evim olsun istiyorum”
Bizi son derece güçlü bir mesajla ağırladınız. Biz de bütün imkânlarımızla gereğini yapacağız. Her zaman Diyarbakır'da olacağız. Biz bu topraklara sevgi tohumları ekmeye geldik. Bir idealimden de bahsedeyim. Sare Hanım'a söyledim. Sur'da bir evim olsun istiyorum.
“Her bir ilçe için ayrı ayrı çalışıyoruz”
Her bir ilçe için ayrı ayrı çalışıyoruz. Amacımız insanı korumak, mekânı korumak. Zamanın dokusuna uygun şekilde hayatı normalleştirmek. İnsanı korumayan, insana hitap etmeyen hiçbir proje karşılığını bulamaz. Sur'u barikatlarla yaşanmaz hale getiren... Hastanelere girişi engelleyenler karşılarında çok kararlı bir irade görünce burada barınamadılar. Başka bir hesabın içine girdiler. Sur'u da ihya ve inşa edeceğimizi duyurduğumuzda birtakım dedikodularla vatandaşlarımızın kafasını bulandırmaya çalıştılar. Sur'u insansızlaştırmak istiyorlar dediler. Sur'u kentsel dönüşüm ile rant alanı haline getirmek istiyorlar dediler.
“Vatandaşlarımızın rızası dışında hiçbir adım atılmayacaktır”
Siz bizim zihnimizdeki Diyarbakır sevgisini bilseniz aynaya bakmaya utanırsınız. Vatandaşlarımızın rızası dışında hiçbir adım atılmayacaktır. Sizinle istişare ederek yapacağız. Sur'u bu haliyle bırakmayacağız. En güzel şekilde inşa edeceğiz. Yangın yerinde gül yetiştireceğiz. Mülkiyet hakkına riayet edilecek. Mimari doku kesinlikle korunacak. Kimse tereddüt etmesin. Burada mülkü olanlar eldeki imkânlarla neler yapılacaksa yapma hakkına sahip olacaklar. Kirada olanlar kira öder gibi ev sahibi olacak şekilde düzenleme yapıyoruz.
“Sur'dan çıkan hiçbir vatandaşımız açıkta kalmayacak”
Vatandaşlarımız hangi siyasi görüşte olursa olsun her birini en iyi şartlarda konut imkânına kavuşturacağız. Valimizi sürekli takip ettim. Sur'dan çıkan hiçbir vatandaşımız açıkta kalmayacak dedim. Diyarbakır uyuyamıyorsa biz de uyuyamayız. Acele kamulaştırma gibi tamamen hukuki adım onların mülkiyet haklarını kesinlikle tehlikeye sokmayacağı gibi teminat altına alacaktır.
“Öyle bir biblo şehir kuracağız ki herkes buraya akacak”
Sur'un rant alanı haline dönüştürüleceğini iddia edenler... Hiçbir bina dışarıdan bakıldığında Ulu Camii'nin minaresinden yüksek olmayacak. Bu size tahaadümüzdür. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı danışma ofisleri kuracak. Rıza dışında bir şey yapmayacağız. Bu çerçevede Sur'un mekânının korunması iki ana temele dayanacak. Birisi UNESCO kültürel mirası ilan edilmişti... Bir kere bu miras çerçeve dışında tek bir adım atılmayacak. İkincisi de 2012 yılında koruma amaçlı ilan planı esas alınacak. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyesi tarafından da onaylanmış plandır. Onlar neye karşı çıkıyorlar? Devlet ile milletin bütünleşmesine karşı çıkıyorlar. Kaygıları kendilerinin istismar edeceği bir alanın yok olmasıdır. Toledo dediğimde farklı yere çektiler. Bunlar medeniyet cahili. Toledo'nun her bir kulesinin birbirine benzediğini bilmez. Çünkü zihinleri ya Franco'ya ya da Stalin'e çalışır. UNESCO gibi kültür mirasına alındığını da bilmezler. Öyle bir biblo şehir kuracağız ki herkes buraya akacak.
“Surların eksik kalan yerlerini de aslına uygun olarak inşa edeceğiz”
Surların eksik kalan yerlerini de aslına uygun olarak inşa edeceğiz. Demirtaş Kılıçdaroğlu'nu bölgeye davet ediyor. Zihinleri aynı. Birisi Türk Baas'ı, diğeri Kürt Baas'ı. Arap Baas'ı Esad'a da destek veriyorlar. Burçları her geldiğimde gezmeye çalıştım. Oraları kültür mekânına dönüştüreceğiz.
“Diyarbakır aslına uygun şekilde ihya sürecini gerçekleştirecek”
Hevsel Bahçeleri'ni koruyacağız. Ve Ulu Camii... Gözümüzün nuru gibi koruyacağız. Restorasyonunu yaptık. Meydanı da bir inanç turizmi alanı olarak hizmete açacağız. Sur ve içkale vardır. Burada Hz. Süleyman ile şereflenmiştir. İçkaleyi koruyacağız. Ali Paşa ve Lale Bey mahalleleri... Diyarbakır aslına uygun şekilde ihya sürecini gerçekleştirecek. Bu olaylar olmasa da uygulamaya koymak istediğimiz plandı.
“Diyarbakır'a en güzel kütüphanelerden birini inşa edeceğiz”
Gazi Caddesi üzerinde sosyal ve ekonomik hayat canlanacak. Esnaflarımızın vergi ve prim borçlarını erteledik. Kredi borçları ile ilgili de çalışma yapıyoruz. Özellikle terörden mağdur olmuş vatandaşlarımız için faizsiz kredi dahil her türlü kolaylığı devreye sokacağız. Mesken alanlarında özgün Diyarbakır taşının ve mimarisinin olmasına özen göstereceğiz. Kültürel hayatımızı canlandıracak adımlar atmayı da düşünüyoruz. Diyarbakır'a en güzel kütüphanelerden birini inşa edeceğiz.”