B12 vitamini, bir diğer adıyla kobalamin vücudumuzun ihtiyaç duyduğu ancak üretemediği önemli vitaminlerden biridir. Yetişkin bireylerin vücudunda ortalama 4-5 mg vitamin b12 bulunur. En çok karaciğer, kalp ve böbrek vb. dokularda depolanabilmektedir. Vücudun günlük minimum vitamin B12 ihtiyacı 2-2.5 mg’dır. B12 hayvansal gıdalarda özellikle de kırmızı ette bulunurken bitkisel besinlerde çok az rastlanır. B12 hemapoetik sistem, nörolojik sistemin gelişiminde, miyelinizasyonda ve DNA
sentezinde koenzim olarak önemli rol alır.B12 vitamini depolandığı için eksikliği çok uzun sürede görülür.B12 vitamini eksikliğinde aneminin bir çeşidi olan pernisiyöz anemi gözlenir.
B12 eksikliği belirtileri
-Soluk ten
-Konsantrasyon güçlüğü
-Ellerde ve ayaklarda karıncalanma
-Dengeyi sağlamada zorluk
-Hafif depresyon
-Yürüme güçlüğü
-Yorgunluk hissi
-Kalp çarpıntısı
-Nefes darlığı
-Sinirlilik
-Mide bulantısı ve iştahsızlık
B12 eksikliği en çok hangi durumlarda ortaya çıkar?
-Sürekli vejeteryan diyet yapan kişilerde yeterli düzeyde hayvansal kaynaklar tüketilmediği için b12 vitamin eksikliği görülür.
-Midede bulunan gastrik asitin yetersiz olduğu durumlarda gıdadaki proteinin yeterli düzeyde sindirilmediği için b12 vitamin eksikliği görülür.
-Mide mukozası harabiyeti durumunda b12 eksikliği görülür.
-İnce bağırsak hastalıklarında (Crohn hatalığı) yeterli düzeyde b12 vitamini sindirilip geri emilemediği durumlarda eksiklik görülür.
-Malabsorbsiyon yani emilim bozukluklarında da eksiklik görülür.
-Pernisiyöz anemi(kansızlık) durumunda da b12 eksikliği görülür.
-HİV ve Multiple skleroz durumlarında da b12 eksikliği görülür.
-Çölyak hastalığında da barsak mukozası düzleştiği için b12 yeterli düzeyde emilemez bu da eksikliğe yol açar.
-Bazı ilaçların uzun süreli kullanımından dolayı da b12 eksikliği görülebilir.
-Bakteriyel çoğalma,parazit durumlarında da b12 eksikliği görülebilir.
-Sürekli alkol tüketimi b12 seviyelerinin düşmesine neden olabilir.
-Besinlere uygulanan hatalı hazırlama ve pişirme yöntemleri de vücutta b12 kullanılmasını engellemektedir.
B12 vitamininin en çok bulunduğu gıdalar
-B12 açısından zengin kaynaklar çoğunlukla hayvansal kaynaklardır.
-Karaciğer, dalak gibi sakatatlar
-Midye, istiridye gibi kabuklu deniz ürünleri
-Alabalık, tonbalığı
-Süt, yoğurt, peynir
-Yumurta
-Tavuk, hindi
Diyetisyen Şevval Akengin