7.7ve 7.6 büyüklüğünde iki büyük depremden sonra, geçen hafta 6.4 büyüklüğünde bir artçı deprem daha yaşadık; halk olarak büyük bir panik ve endişe ile sokaklara döküldük.
Hâliyle hepimiz çok tedirginiz.
Bizler yakın tarihimizde bu büyüklük ve bu şiddette bir deprem yaşamadığımız için (Deprem büyüklüğü: Deprem esnasında ortaya çıkan enerji.Deprem şiddeti: Depremin yarattığı hasar, can ve mal kaybı) dünya başımıza yıkılmış ve bu durum hiç geçmeyecek gibi bir korku ve kaygı taşıyoruz. Her insanın canı biriciktir yaşamı tektir. Kendimiz ve sevdiklerimiz için taşıdığımız korku kaygı tabiidir ve fıtridir. Kaldı ki 44 binden fazla insanımızı kaybetme acısı ve üzüntüsü herkeste bir Travma yarattı.
Boşlukta şu soru dolaşıyor: Ne zaman bitecek bu depremler?
Geçmişte yaşanılan bu büyüklükte depremler sonrası elde edilen veriler ve analizlerden nasıl bir sürecin bizi beklediğini anlayabiliyoruz. 7.7 büyüklüğüne sahip olan depremler enerjileri o kadar büyük ki 400 km uzunluğunda fay kırığına neden olabilir. Enerji dalgalar hâlinde başka kırıklara aktarıldığından dolayı depremin ilk saatlerinde üst üste çok fazla artçı deprem yaşanır. İlk bir ay artçı sayısı fazla olsa da zamanla azalarak devam eder. Depremden sonra meydana gelen artçılar 1 ay sürebildiği gibi 1 yılda devam edebilir.
2011 yılında yaşanılan 7.2 Van depreminin ardından, 5. ayın sonunda Kandilli Rasathanesi 9367 artçı deprem olduğunu kaydetti.
Bilim; 7.7 büyüklüğünde bir depremin meydana geldiği alanda bir yılda
1-4 büyüklüğünde 15.000 bin,
4-5 büyüklüğünde 1000,
5-6 büyüklüğünde 40,
6-7 büyüklüğünde 5 adet depremin yaşanmasının normal olduğunu söylüyor. Nitekim şuan bu süreci yoğun bir şekilde yaşamaktayız.
Dikkat çekmek istediğim önemli bir nokta şu: Özellikle 6 ve 6’nın üstü büyüklükteki artçı depremlere hazır olmamız gerekiyor. Bunların hem korku ve endişeye hem de hasarlı binalarda can ve mal kaybına neden olabildiklerini biliyoruz.
Şunun altını çizmek isterim:Deprem uzmanları ve yer bilimcileri bu bölgedeki fay hatlarının enerjisini boşalttığını ve uzun yıllar 7 üstü bir depremin olmayacaklarını belirtiyorlar. Elbette tedbirimizi almakta fayda var. Bunun yanında hiç geçmeyecek gibi bir korku ve kaygı ile yaşamamız doğru değildir. Uyku bozuklukları, beyinde her an deprem olduğu sanılması vb. yaşam kalitemizi olumsuz yönde etkileyen bir takım durumlar artması söz konusu olmaktadır. Nasıl ki korona virüs diye tüm dünyayı esir alan pandemi için bilim insanları:”Yakın gelecekte aşının bulunmasıyla gündemimizden çıkacak.”dedi ve olduysa, bir yıl sonra da muhtemelen depremi konuşmayacağız. Bilime güvenmeliyiz. Bilim insanlarının gösterdiği yoldan ilerlemeliyiz.
Bilimle ve esenlikle kalın