Diyarbakır’ın tarihi Sur ilçesi Melikahmet Caddesi’nde altı ayı aşkın bir süre sonra biten sokak sağlıklaştırma çalışmaları geç de olsa tamamlanmış ve cadde esnafının aylarca süren sıkıntılı bekleyişi sona ermişti.
Açılışı 17 Mart’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımı ile gerçekleşen Melikahmet caddesinde, aradan bir ay geçmeden taşlar yerinden oynamaya başladı. İki aylık süre içinde yolun büyük bir kısmında taşlar yerinden çıktı ve yolda çöküntüler meydana geldi.
Melikahmet caddesi esnafları ve caddeyi kullanan sürücüler bozuk yollardan şikayetçi. Bizde konuyu araştırmak üzere Melikahmet Caddesine giderek vatandaşlarla konuştuk.
‘Her şey müteahhitlerin insafına bırakıldı’
Cadde esnaflarından Harun Harman, denetimsizlikten yakındı. Harun, şunları söyledi: “Bu caddeyi yeniden yaptılar ama bir ay içinde taşlar domino taşı gibi yerinden oynuyor. Ben aynı zamanda inşaat işi yapıyordum; alçı çekiyoruz ve 10 defa mühendis gelir yaptığımız işi denetlerdi. Burada bir cadde sil baştan yapıldı ama buradaki işin kalitesini kontrol eden bir denetmen yok. Her şey müteahhitlerin insafına bırakılırsa işte bir ayda taşlar yerinden oynar, kırılır dökülür ve yapılan iş heba olur. Yazıktır, günahtır buraya aylarca emek verildi, para harcandı, bu işin sonu böyle olmamalıydı. Aydınlatma direkleri dikilmiş ama sert bir rüzgârda direkler devriliyor. Bakın yol boyu çökmeler var, taşlar yola saçılmış arabalara zarar veriyor. Yetkililer bunları görsün, bu işi böyle çürük yapanlardan bunun hesabını sorsun.”
‘Yoldaki taşlar kimi kırılmış, kimi yerinden çıkmış’
Melikahmet’in genç esnaflarından Uğur Kızılboğa, caddedeki yolda yaşanan sorunlara ilişkin şunları ifade etti: “Aradan bir ay ancak geçti ama kaldırım taşları yerinden oynuyor. Yoldaki taşlar kimi kırılmış, kimi yerinden çıkmış. Yoldan geçen araçlar için taşlar büyük sıkıntı. Lastiği patlayan, kaza tehlikesi geçiren araçlar oldu. Her gün bu sıkıntılar giderek artıyor, çünkü yoldaki bozulma da gün geçtikçe daha da artıyor. Yağmur suyu için tahliye borularını kaldırımın altına döşemediler ve çatıdaki yağmur suları kaldırımın üzerinden akmak zorunda bırakılmış. Kapının önünde tezgâhımız var ve kaldırımın üzerinden akan su tezgâhtaki ürünlerimize zarar veriyor. İki üç gün önce şiddetli bir rüzgâr esti ve sokaktaki aydınlatma direkleri devrildi.”
‘Yol çökmüş, taşlar yerinden çıkmış’
30 yıldır Sur’da esnaflık yapan Kasım Doğan, yağışlarla birlikte yolların bozulduğunu söyledi. Doğan “ Bir ay oldu ama yol baştan sona bozulmuş. Birkaç haftadır yağmur yağdı ve yağmurdan sonra yollar bu hale geldi. Yol çökmüş, taşlar yerinden çıkmış. Kaldırımlarda pek bir sıkıntı yok, kepenkler iyi ama yol berbat” diye konuştu.
‘Bir ay içinde yoldaki taşların bu hale gelmesi normal midir?’
Melikahmet’in en eski esnaflarından Ali Haydar Canlı, denetimsizlikten ve malzeme eksikliğinden şikâyetçi oldu. Canlı, şöyle konuştu: “Diyarbakır Ticaret odasına 961’den bu yana birinci sınıf tüccar olarak kayıtlıyım. Bu yollar kısa zamanda bozuldu, çünkü müteahhit malzemeden kaçmış, kum üzerine şerbet dökülmüş ve taşlar döşenmiş, çimento katılmamış. Malzeme eksik verildiği için şimdi bütün taşlar yerinden oynuyor. Dükkânın damlarına da çimento döktüler ama 9 torba çimento yerine 4 torba çimento kattılar ve şimdi duvarlarımızdan kum geliyor, sıvalarımız dökülüyor. Bu işin kontrolü kimdeyse gelip müteahhidi kontrol etmeli, işin eksiği, aksaklığı var mı yok mu denetlemeliydi. Yoldaki taşlar yerinden çıkmış arabalar geçince zarar veriyor. Ağaç dikmişler ağaçları esnaf sulamazsa su veren yok. Esnafız ve burada olup biten her şeye tanık oluyoruz; bir minibüs taşlardan dolayı az kalsın kaza yapıyordu. Şoför minibüsten inip taşı kaldırdı ve belediyenin temizlik görevlileri de gelip taşı götürdü. Yani, buraya yetkili biri gelip de bu yol neden böyle oldu, taşlar neden yerinden çıkıyor, bu yolun hali nedir diye soran yok. Yetkililerin buraya gelip bu yoldaki sorunları kendi gözleriyle görmelerini istiyorum. Bir ay içinde yoldaki taşların bu hale gelmesi normal midir? Melikahmet Caddesinde yapılan sokak sağlıklaştırma çalışmalarının yerinde denetlenmesi çağrısında bulunuyorum. Yetkili her kim ise gelsin burayı denetlesin ve ihmali olanlardan bunun hesabını sorsun. Allah devletimizin eksiliğini vermesin. Diyarbakır Valimiz memleketin Valisidir. Belediye Başkanları memlekete hizmet ediyorlar. Hizmetlerinden dolayı devletime, milletime teşekkür ediyorum.”
Bir ayda bu haldeyse bir yılda neler olur?
Taksi şoförü Erdoğan Kardaş, ise araçların kaza tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu belirtek, “Bir ay olmuş ama taşlar kendi kendine kalkıyor. Geçenlerde yolda yerinden çıkan taş arabamın altına değdi. Yine, lastiği patlayan, kaza yapan araçlar oldu. Bir ayda eğer bu yoldaki taşlar bu vaziyette ise bir yılda burada neler olur artık bilmiyoruz” diye konuştu.
‘Bir araba üstünden geçiyor ve taşlar kırılıyor’
Melikahmet Japon Pasajı Taksiciler Durağı Başkanı Muhiyettin Polat, araçların bozuk yolda yaşadığı sıkıntıları dile getirirken, düz taşların çabuk kırıldığına vurgu yaptı. Polat, şunları söyledi: “Bu taşlar burada olmuyor. Eski taşlar bundan bin kat daha iyiydi. Düz taş burada olmuyor, devlet niye böyle yaptı anlamdım. Düz taş kırılıyor, bari asfalt yapsalardı. Bir araba üstünden geçiyor ve taşlar kırılıyor. Devlet gelsin baksın bu işe bir el atsın.”
‘Hep masraf hep zarar’
Hattı Melikahmet caddesinden geçen Minibüs şoförü Ümit Bilen, ise yol sorununa ilişkin olarak şunları söyledi: “Buranın yeni yapılmış bir yol olduğuna bin şahit lazım. Biz bu taşlardan çok şikâyetçiyiz. Ben bir minibüs şoförü olarak çok sıkıntı çekiyorum. Arabamın ne ön düzeni kaldı ne Rot Balans hiçbir şey kalmadı. Hep masraf hep zarar. Bu caddeyi kapattılar ve üç ayda bitiririz dediler ne oldu altı aydan fazla sürdü. Şimdi soruyorum 200 günde bunu mu yaptılar, altı aydır biz bu bozuk yolu mu bekledik. Her şey bir yana bu milli bir servettir. Bir ayda bu yolların hali nedir böyle, yazıktır. Öyle ki, 15 – 20 metrede bir üç beş taş kalkmış. Urfa kapıya doğru yolun durumu daha da kötüleşiyor. Geçenlerde Urfa kapıya doğru bir kaza atlattım. Önümdeki taksinin geçtiği yerden bir taş fırladı arabama değdi, muhafaza olmasa Allah korusun… Bakın bu cadde yüzlerce esnaf var ve şimdi esnaflar arabalarını caddeye getiremiyorlar. Niye, yollar bozuk, arabalarına taş değer diye arabalarını otoparka bırakıyorlar. Esnaf arabasını otoparka bırakıp minibüse binip dükkânına geliyor. Ama biz minibüsçüler mecburuz bu yoldan geçmeye. Bu yol niye bu kadar kısa zamanda böyle bozuldu, çünkü açılışa yetiştirebilmek için salla pati çalıştılar. Yolun bir yarısını üç ayda diğer yarısını ise bir haftada yaptılar. Yine, yolun yarısında pek bir sorun yok ama diğer yarısı, yani Melikahmet durağından Urfa kapıya kadar olan kısım berbat. Bu yol arabalarımızı mahvetti ve gerçekten şikâyetçiyiz. Yetkililerin buna bir çözüm bulmasını istiyoruz. Bir yağmurda bu yol sabun gibi oluyor, araçları durduramıyoruz. Yine, ilçe garajı köprüsü de öyle bir kar yağsa, yağmur yağsa o yolda araç durması imkânsız. O kadar dik bir yolda ne yapsan kazadan kurtulamazsın.”
Bu işi yapanları acaba denetleyen birileri var mı?
Melikahmet caddesi esnaflarından Ömer Bey ise, bozuk yolların trafik kazlarına davetiye çıkardığına vurgu yaparak, “ Burada 20 yıllık esnafım. Bir aydır yapılmış ama yollar dökülüyor. Bir yağmur yağdı yolların haline bir bakın; taşlar yerinden çıkmış, arabalar geçince taşlar şangır şungur şangır şungur sallanıyor. Yerinden çıkan taşlar trafikte tehlike saçıyor. Araçların lastikleri patlıyor, kaza yapan araçlar oldu. Çalışmalar çok uzun sürdüğü halde ortaya çıkan işe bakıyoruz içler acısı. Burayı yapan müteahhitlere sormak lazım, altı aydan fazla çalışma sürdü ama bir ayda yaptıkları iş dökülüyor. Bu işi yapanları acaba denetleyen birileri var mı, doğrusu çok merak ediyorum. Burada yapılan işin parasını kim verirse versin sonuçta milli servettir. Peki, yaptıkları yol bir ay içinde bozulmaya başladı, bunu gören bunun nedenini araştıran, hesap soran bir deneti mekanizması var mı?” şeklinde konuştu.