KHK ihraçlarında 12 hak ihlali, 9 çağrı

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, “Darbe Girişiminin İnsan Haklarına Yansıması Raporu” hazırladı. Darbe girişiminin üzerinden 1 yıl, 17 gün geçtiğine dikkat çeken Tanrıkulu, ilan edilen OHAL yetkileri kullanılırken sistematik bir dizi hak ihlalinde bulunulduğunu savundu.

OHAL kullanılarak demokrasinin rafa kaldırıldığını, hukuk devletinin yok sayıldığını, tüm anayasal hak ve özgürlüklerin ihlal edildiğini söyleyen Tanrıkulu KHK ile ihraçlarda ihlal edilen hakları 12 madde halinde sıraladı.

Tanrıkulu’nun tespit ettiği 12 hak ihlali şöyle:

1-KHK ile liste usulü ihraç, anayasanın 121, 129 ve 130. maddelerine aykırılık taşımaktadır. Nitekim OHAL’in gerekli kıldığı konularda KHK çıkarılabilmektedir. Savunma hakkı tanınmadan kamu görevlilerine disiplin cezası verilmesi mümkün olmayıp, bu gibi yaptırımların yargı denetimi dışında tutulması mümkün değildir.

2-Anayasanın 125. maddesi uyarınca idarenin her türlü eylem ve işlemleri yargı denetimine tabidir. KHK ile tesis edilen kamu görevinden çıkarma işlemleri için açılan davalarda incelenmeksizin ret kararları verilmesi hukuka aykırılık teşkil etmektedir.

3-Hak arama özgürlüğü, savunma hakkı, masumiyet karinesi, adil yargılanma hakkı etkili başvuru yolu ihlal edilmiştir. Anayasa 36. ve 40. madde ile AİHS 6. ve 13. madde ihlal edilmiştir.

4-Ayrımcılık yasağı, anayasa 10. maddesindeki kanun önünde eşitlik hakkı, AİHS’in 14. maddesindeki ayrımcılığa uğramama hakkı, İLO’nun 111 sayılı iş ve meslekte ayrım görmeme hakkı bağlamında ihlal edilmiştir.

5-Din ve vicdan özgürlüğü hakkı anayasanın 24. maddesi ile AİHS’in 9. maddesi bağlamında ihlal edilmiştir.

6-Düşünce ve kanaat özgürlüğü hakkı vae ifade özgürlüğü anayasanın 25. maddesi ile AİHS’in 10. maddesi bağlamında ihlal edilmiştir. Binlerce kamu görevlisinin sosyal paylaşımlarındaki eleştiriler nedeniyle ihraç edildiği iddia edilmiştir.

7-Örgütlenme özgürlüğü anayasanın 51 ve 53. maddeleri ile AİHS’in 11. maddesi, İLO’nun 158 sayılı sözleşmesi bağlamında ihlal edilmiştir. Binlerce kamu görevlisinin sendikal haklarını kullandıkları ve bu temelde muhalefet ettikleri için ihraç edildiği ileri sürülmüştür.

8-Özel hayata saygı hakkı, kişisel veriler anayasanın 20. maddesi ile AİHS’in 8. maddesi bağlamında ihlal edilmiştir.

9-Çalışma hakkı anayasanın 49 ve 50. maddeleri, BM Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi’nin 7. maddesi, İLO’nun 111 ve 158 sayılı sözleşmeleri bağlamında ihlal edilmiştir. Ayrıca alınan kararlar, BM Ekonomik ve Sosyal Komitenin 2005 tarihli 18 nolu genel açıklayıcı yorum kararına aykırılık teşkil etmektedir.

10-Toplanma ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı anayasanın 34. maddesi ile AİHS’in 11. maddesi bağlamında ihlal edilmiştir.

11-Seyahat özgürlüğü hakkı, sadece suç isnad edilenler değil eş ve yakınlarının pasaport iptalleri ile Anayasanın 23. maddesi bağlamında ihlal edilmiştir. (Kaynak: gazeteduvar)