Kürt seçmenlerin HDP tercihlerinde ciddi kafa karışıklığına sebep olan ittifak konusunu hernekadar parti tabanında hakim olan siyasi hiyerarşinin tolere edeceği düşünülmüş olsada, ittifak adaylarının siyasi/sosyal/eğitim yetersizliği ve bölge sorunlarına hakimiyet noktasında yabancı oluşları homojen olmayan siyasi bir tercihin seçmenin önüne getirilmesi sonucunu doğurmuş buda HDP nin Kürt seçmeni nezdinde ciddi oy ve güven kaybına neden olmuştur.

Hele hele seçilen ittifak adaylarının mecliste sergiledikleri yetersiz ve vasıfsız performans, aylardır gösterdikleri tek siyasi çalışma meclisteki odalarıyla meclis lokantası arasında gidip gelmekten öteye gidememesi ittifakın akla zarar sonuçlarından sadece birkaçı.

İttifakla girilen seçimde alınan sonuçlar değerlendirildiğinde HDP’nin Kürt seçmenlerin birinci partisi olmaya devam ettiğini ancak Kürt seçmenlerden aldığı oyların tedricen ve fakat istikrarlı bir biçimde düştüğünü gösteriyor. 2015 Haziran seçimlerinde Kürt şehirlerinde yüzde 61 oy alan HDP, 2023 seçimlerinde bu şehirlerde yüzde 46,3 oy almış. Keza, 2015 Haziran seçimlerinde Türkiye genelinde yüzde 13,2 oy alan HDP’nin son seçimlerdeki oyu yüzde 8,8 oldu.

HDP’nin Kürt şehirlerindeki oy kaybı nominal olarak daha büyük görünmekle beraber, oransal olarak Türkiye genelindeki kaybı daha büyük aslında.

Son seçimde Kürt şehirlerinde 2015 Haziran’ında aldığı oyların yüzde 24’ünü kaybeden HDP, Türkiye genelinde aldığı oylarınsa yüzde 33’ünü kaybetmiş. Diğer bir deyişle, 2015’ten bugüne HDP Kürt şehirlerinde aldığı her dört oydan birini, Türkiye genelindeyse aldığı her üç oydan birini kaybetti.

Yüzde 24,8 oy kaybı, olağanüstü şartlarda yapılan 2015 Kasım seçimlerinde azalmış olmakla beraber 2018’de toparlanmış gibiydi. Ne var ki, 2023 ittifakla girilen seçim sonuçları bu toparlanmanın geçici olduğunu gösteriyor. Son seçimlerde HDP oyu 2015 Kasım seçimlerinin de gerisine düştü.

Bu tabloda Yanlış İttifak ve aday tercihleri, HDP’nin Kürt siyasetinin esas aktörü kılınamaması, Kürt siyasetinin 2015’ten sonra yeni bir siyasi tahayyül geliştirememesi, CHP’ye açılan kredi ve milletvekili listeleri oluşturulurken yerel hassasiyetlerin dikkate alınmaması,vekil listelerinin oluşturulmasındaki siyasi yetersizliğe sahip ittifak adaylarını yerleştiren dayatmacı merkeziyetçi tutum,bütün aktörlerle müzakere eksenli bir siyaset takip edilmemesigibi sebepler var.

Bu sonuç Kürt partisinin Türkiye siyasetinde oyun kurucu olma kapasitesinin daha da budandığı anlamına geliyor. 2015’te hükümet oluşmasını engelleyecek kadar Türkiye siyasetinde etkili olan Kürt partisi, 2023’te hükümeti iktidardan etme ya da muhalefeti iktidara getirme kabiliyetinden mahrum edilmiş görünüyor.

2023 seçim sonuçları AK Parti’ye Kürt meselesinde 2015 sonrasında benimsediği güvenlikçi çizgiyi değiştirmeden iktidarda kalabilmesinin mümkün olduğunu, muhalefeteyse Kürt partisiyle yapılan ittifaka rağmen ve hatta bu ittifak sebebiyle iktidara gelemeyebileceğini gösterdi.

Bu durumun Kürt partisinin Türkiye siyasetindeki ‘değerini’ azaltması ve partiyi kalıcı olarak oyun kuruculuktan mahrum etmesi, seçim sonuçlarının işaret ettiği en önemli sonuçtur.

HDP deki ittifak siyasetinin değişip değişmeyeceği, değişecekse de değişiminin yönünün ve büyüklüğünün ne olacağı belirsiz. 2018 seçimlerindeki küçük siyasi toparlanmanın ardından son seçimde büyük bir yenilgi alınmış olması, HDP’nin sadece vitrininde değil HDP siyasetinde, HDP’nin rotasında da bir yenilenmeye ihtiyaç olduğunu gösteriyor. İttifak vekillerinin vasıfsız pür hali HDP’de neyin, ne kadar değişeceğini belirsiz kılıyor.

Var olan durumda Kürt kalabalıklarının siyasete büyüyen ilgisizliği, HDP(Yeşil Sol Parti)’nin kulvarındaki alternatifsizliği, Türkiye Partisi olamayışı bütün bu faktörlerin hepsi birlikte düşünüldüğünde, bugünkü HDP (YSP) vasatından HDP(YSP) için yeni bir rota ya da mevcut rotanın yeni bir yorumunun çıkması pek muhtemel görünmüyor.