'Halk normalleşmeyi salgın bitti gibi algılıyor'

TİGRİS HABER -  Koronavirüs salgınında vaka sayılarının düşmesiyle birlikte Türkiye 1 Haziran'da normalleşme sürecine geçti. Kapalı olan kahvehane, kafe, restoran ve kuaför gibi birçok iş yerleri açıldı, şehirler arası seyahat kısıtlaması kaldırıldı. Bianet.org’da yer alan habere göre, geride kalan 10 günlük süreçte vaka sayılarının düştüğü Urfa, Elazığ, Diyarbakır gibi bölge illerinde yeniden vakalar görülmeye başlandı. Hatta bir süre önce basına hasta olmayan tek il olarak yansıyan Tunceli'de de vakalar ortaya çıktı.

Yaşanan artışı Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da doğruladı. Dün (10 Haziran) Bilim Kurulu toplantısının ardından basına yaptığı açıklamada, 1 Haziran sonrası Orta Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da kısmi bir vaka artışının olduğunu söyledi.

Peki, Vakalardaki artışın sebebi nedir? Toplum normalleşmeden ne anladı?

Vakaların artığı Diyarbakır, Van, Urfa ve Elazığ-Bingöl-Tunceli tabip odası başkanları normalleşmenin başladığı, seyahat yasaklarının kaktığı ve yeniden vakaların görülmeye başladığı 1 Haziran sonrasını bianet’e değerlendiler.

Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Mehmet Şerif Demir, bayram öncesine kadar toplam 900 civarında olan vaka sayısının şu an 1500’ün üzerine çıktığını belirtirken, Elazığ-Bingöl-Tunceli Tabip Odası Başkan Yardımcısı  Eser Ataş, Elazığ'da vaka sayısının 40'a ulaştığını söyledi.

Urfa Tabip Odası Başkanı Ömer Melik ise, kapanan pandemi servislerinin hasta sayısının artmasıyla yeniden açıldığını, Van Tabip Odası Başkanı Özgür Deniz Değer de 1 Haziran sonrası ölen hasta sayısında yüzde 10-15 gibi artış yaşandığını vurguladı.

Dr. Demir: Vaka sayısı 1500 üzerine çıktı

“Yeni normalleşme süreciyle birlikte maalesef Türkiye’nin birçok ilinde olduğu gibi Diyarbakır’da da vaka artışı oldu. Diyarbakır’da  özellikle ‘yeni normalleşme’ açıklamaları sonrası  ve yetkiler tarafından yapılan “salgını bitirdik” açıklamaları ne yazık ki toplum  üzerinde bir rehavet yarattı.

Normalleşme denilince insanlar tamamen eski normal olarak algıladılar. Mayıs ayında azalan vaka sayıları, 1 Haziran itibariyle Diyarbakır’da da vakaların yeniden hızlıca arttığını gözlemledik.

Bayram öncesine kadar 900 vaka vardı. Şu an 1500’ün üzerine çıktı. Bu çok ciddi bir artış. Net olmamakla birlikte bugüne kadar Covid-19 nedeniyle 50’ye yakın ölüm var.

"Günlük takip edilen hasta sayısı 250’yi geçti"

Hastanelerde Covid-19 nedeni ile günlük takip edilen hasta sayısı 250’yi geçti. Pandeminin başlangıcından bugüne kadar Diyarbakır’da hastanelerde takip edilen en yüksek hasta sayısına ulaşıldı.

AVM’lerden lokantalara, kahvehanelere kadar tüm işyerlerin açılması, yine bayram ziyaretleri, toplu ibadetler, mevlit gibi durumlar da bu artışta rol oynadığını düşünüyoruz.

Bir diğer neden de iller arası seyahat kısıtlaması kalkınca İstanbul’dan ve diğer illerden bölgemize çok sayıda enfekte hasta geldi. Onların yaptıkları ziyaretler sonrasında da hasta sayısında artış olduğunu düşünüyoruz. 

Toplumdaki hareketliliğin artışıyla birlikte ve insanların sosyal mesafeye, maskeye ve kişisel hijyene de dikkat etmemesiyle birlikte vaka sayılarında ciddi artış oldu.

"Sınavlar ertelenmeli"

Risk devam ederken sınavların yapılmasını da doğru bulmuyoruz.  Her ne kadar  önlem alınsa bile temasın ve bulaşın artma riski çok yüksek.

Öğrencilerin gelecekleri bakımından çok önemli olan bu sınavlar zaten kaygı kaynağı iken salgın ortamında böyle bir sınava girmek kaygıyı ve endişeyi çok daha fazla artıracak.

Salgının gidişini izleyerek bu sınavların salgının tamamen kontrol altına alındığı döneme ertelenmesini hem öğrenciler ve veliler açısından hem de toplum sağlığı açısından daha iyi olacak.

Dr. Ataş: Yine sıkı önlemlere dönülebilir

Bu beklenen bir sonuçtu. Öngörülen bir süreçti, normalleşmeyle beraber sayılar hemen her şehirde artacaktı. Çünkü hareketlilik artacak, vakaların artmamasının imkanı yok.

Elazığ’da 1 Haziran öncesi sayılar oldukça düşmüştü, 5-6 hasta varken şu an vaka sayısı 40’lara yükseldi. Bunlar gayri resmi bizlerin edindiği sayılar. Bu 40 hastanın 20’si pozitif tedavi edilen, diğer 20’si ise şüpheli ve test sonuçları bekleniyor.

Bingöl’de 18 gibi bir vaka ve bir ölüm yaşandı. Tunceli de ise uzun zamandır vaka yoktu. Hatta olamayan tek ildi ancak şu an 8 hasta olduğunu öğrendik.

Yolların açılmasıyla taşıyıcılar ve hasta olanlar hareket etti ve vaka sayıları da böylelikle arttı. Kontrollüyken kontrol gevşedi.

Bence karar vericiler de gevşemeyle bu artışın yaşanacağını biliyorlardı. Eğer 15 Haziran sonrası vakalar daha da artarsa yine sıkı önlemlere dönülebilir. Beklenen seviyelerde kalırsa yine aynı devam edilir.

Dr. Melik: Pandemi servisleri yeniden açılıyor

Urfa’da vaka sayısında da yatan hasta sayısında da artış var. Pandemi servisleri kapanıyordu fakat yeniden vakalar artınca yeniden açılmaya başladı.Sadece kendi çalıştığım Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde şu an 65 hasta var. Diğer hastanelerde de aşağı yukarı bu kadar hasta var.

Normalleşmeyle birlikte insanlar kalabalık şekilde bir araya geliyor. Birkaç gün önce asker uğurlamasına tanık oldum, oldukça kalabalık, sosyal mesafe ve maske kullanımı yoktu.

"Urfa'da insanlar maskesiz dolaşıyor"

Urfa’da insanlar maskesiz dolaşıyor. Restoran ve kahvehanelerde insanlar kalabalık şekilde oturuyor. Halk normalleşme denince bitti gibi algılıyor, böyle giderse yeniden başa döner.

Tatil sezonu açıldığında sayılar daha da hızla artacak. Ekonomik kaygılar var ancak referansımız toplum sağlığı olmalı.

Uzun soluklu bakılması ve uzun soluklu çözümlerin üretilmesi gerekiyor. Sivil Toplum Örgütleri, meslek odaları sürece dahil edilerek, Aksi halde vaka sayıları artmaya devam edecek.

Dr. Değer: Van’da ölümler arttı

Net verilere ulaşamıyoruz ama Van’daki vaka sayısı 535-540 civarında, ölü sayısında da yüzde 10-15 gibi bir artış var. Van şu an Diyarbakır gibi değil ancak yakın zamanda biz de öyle olacağız.

Maske kullanılıyor ancak insanlar çok kalabalık şekilde bir araya geliyor. Böylesi kalabalıklar için sosyal mesafe ve maske yeterli gelmeyecek.