Esnafa destek kesilirse kepenkler kapanabilir

TİGRİS HABER - Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu, pandemi raporunu açıkladı. Yapılandırma kanununda değişiklik yapılması gerektiğine vurgu yapılan raporda, “Esnaf ve Sanatkârlarımızın Covid-19 salgınından dolayı Mart ayında kapanan iş yerlerinin borcunu daha ödeyemeden ikinci kez iş yerini kapattı. Esnafa kira, Elektrik, su ve doğalgaz gibi ödemelerine bir destek sağlanmazsa bu kez çok sayıda esnaf iş yerini açmamak üzere kapatmış olacak” ifadelerine yer verildi.

‘Kapatma kararları esnafı perişan etti’

Esnaf kirasını ödeyemediğinin belirtildiği raporda, “Haziran ayında normalleşme süreci başlamış olsa da birçok esnafın işleri yüzde 30 kapasite ile dönüyordu. Bu da esnafın Mart, Nisan ve Mayıs aylarına ait olup sonbahar aylarına ertelediği borçlarını ödemeye dahi yetmiyordu. En azından devlete olan borçlar yeniden yapılandırılacak diye sevinirken bir kez daha gelen kapatma kararları esnafı perişan etti. Esnafın kepenklerini bir daha açılmamak üzere kapatmaması için mutlak surette esnafa kira yardımı yapılmalı, kapalı olunan dönem için elektrik, su ve doğalgaz paraları alınmamalı. Ayrıca, esnafın yanında çalışan kalfa ve çırak için kolaylaştırılmış kısa çalışma ödeneği uygulaması getirilmeli” denildi.

‘Esnaf kepenkleri ya da kontağı kapalıyken borçlarını yapılandırsa dahi ödeyemez’

Raporda toplumun en az yüzde 60’ının aşılanmasına kadarki süreçte esnafın ayakta kalmasının imkânsız olduğuna dikkat çekilirken, destek sağlanmazsa esnafın kepenk kapatacağı uyarısı yapıldı.

Borç yapılandırması kanunun TBMM’de yeniden görüşülmesi gerektiği kaydedilen raporda, “Ertelenen vergi ve primler yapılandırmaya dâhil edilmeli. Borçların ödenebilmesi için bu tek başına yetmez. Esnaf kepenkleri ya da kontağı kapalıyken borçlarını yapılandırsa dahi ödeyemez. Bunun için en az 6 ay ödemesiz bir dönem olmalı ki aşı uygulaması başlayıp işler yeniden açılmaya başladığında esnaf da borçlarını ödemeye başlasın. Zaten ekonomik olarak çok zor bir dönem yaşayan esnafın üstüne bir de pandemi yükü bindi. Bu nedenle, bugüne kadar yapılanlardan farklı olarak borç ödeme vadeleri 60 aya çıkarılmalı” diye belirtildi.

Esnafa can suyu

Yapılandırmada eksikler olduğunun ifade edildiği raporda, yeni düzenlemelere dikkat çekilerek, “Kira yardımı, elektrik, su ve doğalgaz desteği, kısa çalışma ödeneği gibi giderler için hükümet doğal olarak kaynak arayışı içine girecektir. Diğer taraftan yapılandırma kanununa kesinleşmemiş borçların yapılandırılması, matrah artırımı (vergi barışı), imar barışı gibi düzenlemeler dâhil edilmedi. Bu düzenlemeleri ekleyecek şekilde yapılandırma kanununda değişiklik yapılırsa ilave gelecek kaynak esnaf için kullanılabilir. Bu tür uygulamalardan gelecek ilave kaynak esnafımıza bu dönemde can suyu olur. Hem vadelerin uzatılması hem de kaynak yaratacak yeni düzenlemelerin eklenmesi için yapılandırma kanununda değişiklik yapılmalıdır” denildi.

Esnaflar desteğin sürmesini istiyor

Raporda esnafın talepleri ise şöyle sıralandı:

“-Esnafımızın 2020 yılına ait Bağkur prim borçlarının tamamen ya da en az %50’sinin devlet tarafından karşılanması,

-Esnaf işletmelerimize ait Elektrik doğalgaz ve su borçlarının indirimli yapılandırmalarla uzatılması, (hâlihazırda bir aylık elektrik faturasını ödemeyen esnafın dahi elektriği kesilmektedir.)

-TESK ve TESKOMB genel başkanlarımız da buradayken;  bölgedeki esnaf ve sanatkârlar kredi kefalet kooperatiflerimizin esnaf kredi plasmanlarının arttırılması ve Teskom üzerinden en az 1 yıl ödemesiz ve faizsiz 5 yıllık bir kredinin verilmesi, 2021 yılı Haziran ayına kadar ertelenecek olan esnaf kredilerinin 2022 yılı Ocak ayına kadar ertelenmesini talep ederiz. Yine bu ertelemeye KOSKEB kredilerinin de dâhil edilmesini talep ederiz.

-Verilen desteklerde kapsam genişlemesine gidilmesi, bakanlığımız tarafından verilen gelir kaybı desteklerinin 3 binden en az 10 bin TL’ye çıkarılması ve 3 ay verilen 750 TL ‘lik kira desteğinin de en az 3 bin TL’ye çıkarılması ve bu desteklere ulaşımda yaşanan aksaklıkların giderilmesini talep ederiz. Yine kira desteği sadece “basit usulle” çalışanlara değil “gerçek usulle” çalışan ve alınan tedbirler kapsamında iş yeri kapalı olan tüm esnafa verilmesini talep ederiz.

-Talebimiz üzerine 2017 yılında çıkan bankalar nezdindeki esnaf Sicil affının kapsamlı bir şekilde düzenlenmesi, uygulamayan bankalara cezai yaptırım uygulanmasını talep ederiz.

-Sektörde var olan genel haksız rekabetin önlenmesi açısından; özellikle Bim/Şok/A101 başta olmak üzere diğer tüm süpermarketler, kuruluş aşamasında; yerel esnafa oranla daha kolay kuruluşlarını gerçekleştirmektedir. Bu durum yerel esnaf aleyhine sonuçlara sebebiyet vermektedir. Bu nedenle yerel esnaf lehine uygulamalar ve düzenlemeler yapılmalı.

-Kayıt dışı faaliyetin önüne geçmek için; kanun önünde eşitlik ilkesi gereği tasdik yetkisinin sadece noterlere tanınması.

-Maliye bakanlığının kullandığı NACE Rev.2 faaliyetlerinin tüm kurumlarımızda da uygun hale getirilmesi için yasal düzenlemeler yapılması

-Özellikle şoför esnafımız için; ticari araç alımında ÖTV ve KDV muafiyeti ile akaryakıtta indirim sağlanması.

-Kamu bankalarınca KGF kefaletiyle düşük faizli can suyu kredi paketleri hazırlanması

-Zorunlu ihtiyaç haline gelmiş ‘meslek sitelerinin kurulması’na yönelik çalışmalarımızda Valilik ve Büyükşehir Belediyesi katkılarının yanı sıra özellikle altyapı konusunda Sanayi Bakanlığı’nın destek vermesinin sağlanması

-Esnaf ve sanatkârlarımızın uygun koşullarda ev sahibi olabilmeleri için Toki’ye yaptığımız ve kabul gören talebimizde; vade, kat bazlı düzenleme ve ödeme koşullarının iyileştirilerek talebimizin tekrar gündeme gelmesi.” (Haber Merkezi)