Enflasyon oranlarını dengelesin, zam istemiyoruz

Diyarbakırlı vatandaşlar asgari ücret zammını değerlendirdi

Harun Aytulun-özel

 Vatandaşların büyük bir bölümü, “Enflasyon oranları dengelensin, zam istemeyiz” yanıtı verirken,  asgari ücret zammını yeterli bulanlarda oldu.

Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücret tutarı belli oldu. 2019 yılında uygulanacak asgari ücret tutarı 2 bin 20 TL olarak belirlendi. Yüzde 26,05'lik artış asgari ücrette 417 TL'lik artış yapılmış oldu. Evli ve üç çocuklu kişiler için ise asgari ücret 2 bin 155 TL oldu. Kararın 15 üyeliği komisyonda oybirliği ile alındığı açıklandı. Asgari ücret bekâr bir işçi için vergiler ve kesintiler düştüğünde 2018 için yüzde 14,2 artışla ve net 1,603 TL olarak belirlenmişti.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, 2019 yılında geçerli olacak asgari ücreti açıkladığı konuşmasında, “Asgari ücret tespit komisyonu son toplantımızda emeği ve alın teri ile ülkemize değer katan işçi ve işveren kardeşlerimize hayırlı olmasını temenni ediyorum. 1 Ocak 2019'dan itibaren geçerli olacak asgari ücret için 6 Aralık'ta bu salonda bir araya gelmiştik. İşçi ve işverenlerimizle asgari ücreti daha ideal noktaya getirmeyi hedeflemiştik. 2. toplantıyı TİSK ev sahipliğinde 13 Aralık'ta 3. toplantıyı ise 20 Aralık'ta gerçekleştirdik” ifadelerine yer vermişti.

Tüm bu gelişmeler sonrası sokağa inen ve gündemin nabzını yoklayan Tigris Haber ekibi, asgari ücrete gelen zamla ilgili vatandaşların görüşlerini aldı. İşte vatandaşın 2 bin 20 TL olan asgari ücret ile ilgili değerlendirmeleri;

Önce enflasyon oranlarını dengelesinler

Asgari ücret zammını değerlendiren vatandaşlardan Mehmet Alp, “Şuanda Diyarbakır’da ev kiraları 1000 TL. Burada hane nüfusu en az beş kişiden oluşuyor. Şuanda üç çocukla Türkiye’de 2 bin 20 TL ile geçinebilen aile varsa biri bu durumu bize anlatsın. Bu rakamın yeterli olabilmesi için öncelikle enflasyonun düzelmesi lazım.  O zaman halk kendi parası ile geçinir duruma gelir. Domates beş lira iken, soğan altı lira iken 2 bin TL maaş ile bir çocuklu aile bile geçinemez. Bugün ben yanımda çalışana 2 bin TL verdiğim zaman arkasına dönüp bana hakkını bile helal etmediği oluyor. Çünkü 2 bin lira o adama yetmiyor. Ne kendisine ne de ailesine yetebiliyor, adam kendine ne kılık kıyafet alabiliyor ne hastane masraflarını dahi karşılayamıyor. Biz artmasından yana değiliz, 1000 TL versinler ama bu bin TL’nin karşısında enflasyon oranlarını dengelesinler. Biz paranın peşinde değiliz ki, düşünün 3 bin TL vermiş ama verdikleri karşısında bide aldıkları var. Şuan hangi çocuk sağlıklı beslenip okula gidebiliyor. Bugün siyasi partilerin hepsi bir araya gelseler  enflasyonu düşürseler daha iyi olmaz mıydı?. Bugün Diyarbakır’da hiçbir maddi finansman yok. Biz şuanda 2 bin lira ile geçinemiyorsak İstanbul’da İzmir’deki bir aile nasıl geçinsin. Zaten şuanda ülkemizde yuvaların birçoğu ekonomik nedenlerden dolayı yıkılıyor. İnsanların asgari ücret ile geçinebilmeleri için öncelikle zamların durdurulması hatta geri alınması gerekiyor” şeklinde konuştu.

Zamlar kimseye yaramadı

Zamları yetersiz bulduğunu ifade eden Müslüm Çelik ise, “Enflasyon oranlarına bakacak olursak değişen bir şey olmadı. Yani 2 bin 20 TL ile bir ailenin geçinmesi imkansız. Dolayısıyla yapılan zam kimseye yaramadı. 3 bin TL olsaydı daha iyi olurdu” dedi.

2 bin 20 TL sadece fizyolojik ihtiyaçlarımızı karşılıyor

İnsanların sadece fizyolojik olarak düşündüğünü, kültürel olarak ta insanların kendisini geliştirmesi gerektiğini belirten Yusuf Çelik, “İnsanlarımızda genel bir yargı var, parayı sadece kendini geçindirme olarak düşünüyoruz. Ama kültürel olarak ta kendimizi geliştirmek için bazı taleplerde bulunmamız gerekir. Yani şuan 2 bin 20 TL ile sadece fizyolojik ihtiyaçlarımızı karşılayabiliriz. Ötesinde bilgi birikim, kültürel ve aktivite olarak hiçbir şey yapamıyoruz. Yani sadece fizyolojik olarak düşünürsek ortada ne bir sanat kalır nede bir düşünce kalır” diye konuştu.

Yapılan zam yeterli

Açıklanan rakam ile geçimin sağlanabileceğini söyleyen Aziz Efe,”Eskiden daha az zam yapılırdı. Bence açıklanan rakam yeterli. İnsanlar bu rakam ile geçimlerini gayet iyi bir şekilde sağlayabilirler. Eskiden o da yoktu, şuanda 2 bin 20 TL bence yeterlidir, insanların geçimlerini bu parayla sağlayabilirler” dedi.

Milletvekilleri bu rakamla geçinebiliyor mu?

Bir milletvekili maaşının 20 bin TL olduğunu dile getiren Vedat Üryeli ise, “2020 TL ile bir kişi bile geçinemez. Şunda bir Milletvekili’nin maaşı 20 bin civarı. Bide böyle düşünelim, onlar 2 bin 20 Tl ile geçinebiliyorlarsa onlar geçinsinler, bakalım geçinebiliyorlar mı?.  Ondan sonra asgari ücreti belirlesinler. Asgari ücret minimum 2 bin 500 TL olması gerekiyordu çünkü her şey zamlandı bu şekilde bekar bir vatandaş bile geçinemezken bir aile nasıl geçinsin” dedi.

Bu rakamı neye göre belirlediler

Dört yıl önce üniversiteyi bitirdiğini ve hala işsiz olduğunu kaydeden Mehmet Elçiboğa, “Dört yıl oldu üniversiteyi bitireli ama hala işsizim. Asgari ücreti belirlemeden önce halkın ihtiyaçları belirlenip sonra rakam çıkartılmalıydı. Enflasyon açıklanıyor, enflasyon ile asgari ücretin denk getirilmesi gerekiyor. Ama maalesef şuan enflasyonun tam altında bir rakam çıkarmışlar. Yani şuanda 2 bin 20 TL çok yetersiz, en az 3 bin ila 2 bin 500 TL olması gerekiyordu. Şuan ki şartlara göre asgari ücret yetersiz. Bir ailenin şuan ki asgari geçim kaynağı 3 bin’in altında değil. Bu rakamı nasıl belirlemişler, neye göre belirlemişler buna anlam veremedim. Asgari ücret ile üç dört nüfuslu bir aile nasıl geçinsin” diye konuştu.

Enflasyon farkı eklenmedi

Mutfak masraflarının artışına dikkat çeken Yunus Yener ise, “İnsanların asgari ücret ile geçinebilmeleri için kiracı olmamaları gerekir ki bu miktarla geçinebilsinler. Zaten şuan da mutfak masrafları ikiye katlanmış durumda. Bide kiracı olduğunuzu düşünün yani asgari ücret 2 bin 20 TL olarak belirlenmiş ama buna enflasyon farkı dahil edilmemiş. Şuan ki enflasyon farkı eklenerek bir rakam belirlenseydi belki vatandaş rahat bir nefes alabilecekti, bu rakamın en az 2 bin 800 TL olması gerekiyordu” ifadelerini kullandı.