VİDEO- Diyarbakır kuraklığın pençesinde!

Ali Abbas Yılmaz / Özel

Diyarbakır başta olmak üzere bölge illerinde yaşanan kuraklık çiftçileri ciddi zarara uğrattı. Diyarbakır’da kuru tarım yapılan tarlaların yüzde 80’i hasat yapılamayacak durumda. Artan mazot, gübre, ilaç fiyatlarına bir de kuraklık eklenince, çiftçilerin mağduriyeti ikiye katlandı. Çiftçiler, devletten borçlarının faizsiz ertelenmesini ve nakdi destek sağlanmasını bekliyor.

Hükümetin Kuraklık Eylem Planı hazırlayarak bölgeyi “doğal afet” kapsamına almasını ve Çiftçi Kayıt sistemine  (ÇKS) kayıtlı olsun olmasın tüm çiftçilerin ürün bazında zararının tespit edilerek zararının karşılanması gerektiğini ifade eden çiftçiler, kuraklık yaşanan alanlarda çiftçilerin banka kredi borçları ve tarım kredi kooperatif borçlarının faizsiz olarak ertelenmesi gerektiğini dile getirdiler.

Tigris Haber’e konuşan Diyarbakırlı çiftçiler ve Ziraat Oda Başkanları kuraklığın çiftçilere verdiği zararın boyutlarını gözler önüne serdiler.

Çiftçiye destek sağlanmalı

Diyarbakır ve Bölge genelinde yaşanan kuraklıktan dolayı çiftçilerin çok zor durumda olduğunu belirten Diyarbakır Ziraat Odaları İl Koordinasyon Başkanı Mehmet Cevat Delil, “Diyarbakır’da kuru tarım yapan çiftçilerimiz perişan. Çınar tarafında araziler kuraklıktan dolayı bitmiş durumda. Bu yıl kuru tarım yapan çiftçiler hasat yapamayacak, tarlalara biçer giremeyecek. Neredeyse Diyarbakır’ın yüzde 70-80’inde kuraklıktan dolayı hasat yapılamayacak. Zaten gübre, ilaç, mazot fiyatları çiftçinin belini bükmüş durumda ve buna bir de kuraklık eklendi. Bu şartlar altında kuraklıktan dolayı hasat yapamayan çiftçiye ciddi bir destek sağlanmalıdır. Çiftçilerin borçları faizsiz ertelenmeli ve çiftçiye nakdi destek sağlanmalıdır” diye konuştu.

Çiftçi seneye tarlasını nasıl ekecek?

Sur Ziraat Odası Başkanı Mehmet Şirin Demir ise, kuru tarım yapılan alanlarda yaptığı incelemelere ilişkin şunları söyledi:  “Sahada kontrolleri yaptım ve ekinlerin yüzde 80’inin kuraklıktan dolayı biçilemez halde olduğunu gördüm.  Devlet bu kuraklık döneminde çiftçiye destek çıkmalı. Bankalar çiftçilerin kredilerini faizsiz ertelemeli. Ha keza Kredi Kooperatifleri çiftçilerin borçlarını faizsiz ertelemeli. Faizle erteleme yapacaklarsa hiç zahmet etmesinler. Ayrıca zararda olan çiftçilere nakdi destek sağlanmalı. Kuraklık yaşayan çiftçiye destek sağlanmazsa çiftçi seneye tarlasını nasıl ekecek? Devlet çiftçinin girdi maliyetleri olan mazot, gübre, ilaç fiyatlarına bir el atsın. Döviz kuru yükseldikçe her şey alıp başını gidiyor. Devlet mutlaka çiftçiye bu zor zamanda destek elini uzatmalıdır.”

2 milyon masrafın karşılığı yok

Diyarbakırlı çiftçilerden Aziz Yıldırım da, kuraklığın çiftçiye verdiği zararı şu sözlerle dile getirdi: “Şuan itibariyle Bölgedeki tarlaların yüzde 50’sine biçer girmeyecek durumda ama 10 gün içinde yağışlar olmazsa bu oran daha da artacaktır. 3 bin dönüm alanda buğday ekmişim ve 2 milyon TL masrafım var ve bu kuraklıktan dolayı ciddi zarardayım. Biçer girmeyecek tarlalarım var. Bir ton gübrenin fiyatı 4 bin 500 TL’ye çıkmış ve girdi maliyetleri çiftçinin sırtında büyük bir yük. Şuan tarlası çay kenarında olan çiftçiler kendi imkânlarıyla suluyorlar. Nasıl suluyorlar, mazotla, elektrik parasına güç yetmediği için mecbur traktörlerle sulama yapılıyor. Mazot da ucuz değil. Bir yanda kuraklık bir yandan artan girdi maliyetleri. Çiftçi bu durumda ne yapacak? Bu yıl toprağa 2 milyon TL para yatırdım ama 1 TL geri alamıyorum. Devlet bankalardaki kredilerimizi ertelesin ama faiz almasın. Tarım Kredi Kooperatifi kredilerimiz ertelensin. Devlet çiftçiye destek sağlamazsa seneye çiftçi tarlasını ekemez. Yine, baraj projeleri bir türlü hayata geçmedi. Çocukluktan beri su gelecek diye bekliyorum ama saçlarım beyazladı hala barajlardan tarlalara su geldiğini görmedim.”

‘Kurak alanda yüzde 80 kayıp var’

Kuraklığın afet kapsamında değerlendirilmesi ve çiftçilerin borçlarını acil olarak faizsiz bir şekilde ertelenmesi gerektiğini ifade eden Mahsun Polat ise şöyle konuştu: “Şuan çiftçinin temel sorunu kuraklıktır ama devlet buna herhangi bir destek sağlamıyor. Mardin, Bismil ve Silvan tarafında buğdayları kuraklık vurmuş durumda. Kuraklık buğdayları yakınca tarlalar anıza çevrildi. Kurak alanda buğdayların yüzde 80’i gitmiş durumda.”