Bilim insanları açıkladı: Metobolizma hızınızı doğum tarihiniz belirliyor

TİGRİS HABER - Nature Metabolism dergisinde yer alan çalışma, kış aylarında gebe kalınan bireylerin yaz gebeliklerine göre daha düşük obezite riski taşıdığını ve bunun altında yatan biyolojik mekanizmaları detaylandırdı. İşte bilim dünyasını sarsan bulgular ve merak edilenler!

Kış Gebelikleri Neden Daha Avantajlı?

Araştırmanın odak noktası, vücutta ısı üretiminden sorumlu olan kahverengi yağ dokusu. Bu özel yağ türü, soğuk ortamlarda aktifleşerek enerji yakıyor ve metabolizmayı hızlandırıyor. Japonya’daki Tohoku Üniversitesi liderliğinde yürütülen çalışmada, anneleri kışın gebe kalan 683 katılımcının yetişkinlikte:

• %15’e varan daha yüksek enerji tüketimi,
• Düşük VKİ (Vücut Kitle İndeksi),
• Karaciğer ve bağırsak çevresinde daha az yağ birikimi olduğu tespit edildi.
  Uzmanlara göre, gebelikte düşük sıcaklığa maruz kalmak fetüste kahverengi yağ aktivitesini kalıcı olarak artırıyor.

Bilimsel Verilerle Desteklenen Çarpıcı Sonuçlar

Çalışma, gebelik dönemindeki çevresel faktörlerin epigenetik etkilerini gözler önüne seriyor:

• Gebelik öncesi 30 günlük sıcaklık ortalaması 10°C’nin altında olan annelerin çocukları, daha aktif kahverengi yağ dokusuna sahip.
• Yaz gebeliklerinde ise beyaz yağ dokusu (enerji depolayan yağ) baskınlığı nedeniyle obezite riski %20 artıyor.
• Adaptif termojenez (vücudun soğuğa karşı ısı üretme kapasitesi), kış gebeliklerinde 2 kat daha yüksek seviyelerde.

İklim ve Metabolizma İlişkisi

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 2030 yılına kadar dünya nüfusunun %30’unun obez olacağını öngörüyor. Bu çalışma, obezitenin sadece beslenme ve hareketsizlikle değil, iklim koşullarıyla da bağlantılı olduğunu kanıtlıyor. Özellikle kentsel ısı adaları ve küresel ısınmanın metabolik hastalıkları tetikleyebileceği uyarısı yapılıyor.

Uzmanlar Ne Diyor?

Araştırma ekibinden Dr. Takeshi Yoneshiro:

"Gebelikteki soğuk maruziyeti, fetüsün DNA’sında kalıcı metabolik izler bırakıyor. Bu durum, kişinin ömür boyu yağ yakma kapasitesini belirliyor. Ancak beslenme düzeni ve fiziksel aktiviteyle bu risk dengelenebilir."

Endokrinoloji Uzmanı Prof. Ayşe Demir ise şunları ekliyor:

"Kahverengi yağ aktivitesini artıran soğuk duş, düzenli spor ve akşam yürüyüşleri, obezite riskini azaltmada destekleyici olabilir."

Anne Adayları İçin Kritik Tavsiyeler

• Gebelik planlamasında mevsimsel faktörleri göz önünde bulundurun.
• Kış aylarında dengeli beslenme ve D vitamini takviyesi alımını ihmal etmeyin.
• Doğum sonrası bebeklerde kahverengi yağ aktivitesini artırmak için kanguru bakımı (ten tene temas) uygulayın.

Gelecekteki Araştırmalar Neye Odaklanacak?

Bilim insanları, gebelikteki sıcaklık etkisinin gen ifadelerini nasıl değiştirdiğini ve bu süreçte annenin beslenmesinin rolünü araştıracak. Ayrıca, yapay soğuk maruziyeti (kriyoterapi) gibi yöntemlerin obezite tedavisinde kullanımı test edilecek.