Bayramda yola çıkacak sürücüler dikkat!

Türkiye`de geçtiğimiz son 3 yılda karayollarında meydana gelen kazalar nedeni ile 21.402 kişi hayatını kaybetmiş, 911.266 kişi yaralanmıştır. Rakamları düşündüğünüzde tablonun vahameti ortadadır. Bayram nedeni ile yola çıkan sürücülerimizi uyarıyoruz! Lütfen kurallara uyalım, yetkilileri de göreve çağırıyoruz! Lütfen daha fazla özveri ve dikkatle çalışın.

Bayram tatili ile birlikte trafik kazaları açısından riskli günlere giriyoruz. 2018 yılında yaşanan 1.229.364 kazada TÜİK istatistiklerine göre kusurların % 89,44`u sürücüden,% 8.44`u yayaya bağlı nedenlerden, %0,88`i yol kusurlarından, % 0,60`si yolcu kusurlarından, % 0,62`i ise araç kusurlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Yine TUİK verilerine göre Diyarbakır’daki motorlu taşıt sayısı her geçen gün artmakta ve 2019 yılı itibariyle trafiğe kayıtlı  motorlu taşıt sayısı 124.456 ya ulaşmıştır. Kentimizde 2017 yılında gerçekleşen kaza sayısı 2.390 dan 2.533’e yükselmiştir. Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre 2018 yılında trafik kazalarında olay yerinde 3373 kişi, kazadan sonraki 30 gün içinde ölenlerle birlikte toplam 6675 kişi yaşamını yitirmiştir. 2019 yılının ilk altı ayında ise 1054 kişi; geçtiğimiz Şeker Bayramı tatilindeki trafik kazalarında da 101 kişi kaza yerinde yaşamını yitirmiştir. Bütün bu kazalar kamusal denetimin önemini bir kez daha ortaya koymuştur.

Kazalarda, ağır tonajlı araçların neden olduğu trafik kazası oranı % 31, otomobillerin neden olduğu trafik kazası oranı ise % 60 olarak tespit edilmiştir.

İnsana bağlı trafik kazalarının sebepleri arasında başta gelen hususlar; aşırı hız, hatalı sollama, direksiyon başında uyuma ve emniyet kemeri takılmamasıdır.

Ölümlü kazalarda emniyet kemeri kullananların % 24`ü hiç zarar görmeden kazayı atlatmakta, emniyet kemeri kullanmayanlarda bu oran % 6`ya kadar düşmektedir. Emniyet kemeri kullanımının zorunlu olduğu ülkelerde ölüm ve yaralanma oranları, kullanımın zorunlu olmadığı ülkelere göre daha az olmaktadır.

TRAFİK KAZALARINI EN AZA İNDİRMEK İÇİN:

Araç Bakım ve Periyodik Muayeneleri zamanında yapılmalıdır

Kazalara sebep olan araç arızalarının önlenmesi için araç bakımlarının ve periyodik muayenelerinin zamanında yapılması gerekir. Araçların fren, balata, lastik, ön takım, elektrik sistemi, hidrolik sistemi, motor yağı, anti friz vb. konularındaki bakımları da yetkili servislerde mutlaka yapılmalıdır.

Frenler: Araçların fren bakımları son derece önemli bir husustur. Çünkü bayramlarda yolcu sayısı ve araç yükü artmaktadır. Aracıyla bütünleşmiş sürücüler bu değişimi algılayamayarak kaza yapabilmektedirler. Araçta taşınabilecek yolcu ve yük miktarı aracın belgesindeki değeri geçmemelidir. Gereğinden fazla yük aracın sürüş kararlılığını etkiler, fren mesafesini aşırı uzatır.

Sürücünün günlük kullanımından daha ağır olan aracını yüksek hızlarda kullanması frenlerin ısınmasına ve fren mesafesinin uzamasına neden olur.

Ağırlık merkezinin yükselmesinden dolayı sürüş kararlılığının bozulacağını bilmeyen sürücüler kaza yapabilmektedirler. Öte yandan bu konuda yasal sınırın üzerinde hızla seyretmek sorunu kat be kat büyütmektedir.

Fren bakımlarında disk fren balatası değişmiş araçlarda, trafiğin olmadığı bir boş yerde 4 - 5 kez tam fren yapılmalı, varsa fren zayıflığı tespit edilmelidir.

Lastikler: 6 yıldan yaşlı lastikler teknik özelliklerinden çok şey kaybeder, fren mesafesini uzatır buna dikkat edilmelidir.

Takip Mesafesi: Yüklü araç sürücüsünün önündeki araçla arasındaki takip mesafesini günlük kullanımına kıyasla artırması gereklidir. Yüklü araç sürücüsünün alışılmıştan daha yüksek ayak kuvveti ile frene basması gereklidir.

Yasal hızı sınırına uyulmalıdır.

Araçlarımızdaki ekipmanlar eksiksiz olmalıdır

Araçlarınızdaki ilk yardım çantası, üçgen reflektör, yangın söndürme cihazı gibi önem arz eden ekipmanların yola çıkmadan önce tam ve eksiksiz olduğu kontrol edilmelidir.

Yollarımızdaki tadilat çalışmalarına dikkat edilmeli

Yeni yol yapımı ve yol tadilatlarındaki ikazların yeterli olmaması nedeniyle üzücü kazaların meydana geldiği bir gerçektir. Bu kısımlardaki uyarıcı ve ikaz levhalarının eksiksiz bir şekilde konulması ve dış etkenlerden (rüzgar, kar, yağmur, insan müdahalesi vb.) etkilenmeyecek şekilde sabitlenmesi gerekmektedir.

Yol bakım ekipleri bayramda olabilecek üzücü kazaların sonuçlarını en aza indirmek için; ilk yardım ekipleri ise can kayıplarını en aza indirmek için trafiğin yoğun olacağı bayram tatilinin başladığı ilk ve son günlerinde hazır beklemelidirler.

İnsan faktörü nedeniyle meydana gelebilecek trafik kazalarını en aza indirmek için bayram tatilinde şehir dışına çıkacak sürücülerin emniyet kemeri takmaları, hız sınırına uymaları, yorgun, uykusuz ve alkollü araç kullanmamaları ve hatalı sollama yapmamaları gerekir. Yayalarımızın da yollardaki seyahatleri sırasında trafiğe ve trafik kurallarına azami dikkat etmesi çok önemlidir, özellikle yoldan karşıya geçişlerde ve karanlık yollarda bu dikkat daha da önemlidir.

Otobüs Yangınları Konusunda:

Yürürlükte olan “Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik”te tanımlanmış olan M2 ve M3 kategorisi yani yolcu taşımaya yönelik sürücü dışında sekizden fazla oturma yeri olan araçlarda zorunlu olan “Yangın Algılama ve Alarm Sistemleri” periyodik olarak kontrol edilmeli ve sistemin etkinliğini halen sürdürüp sürdürmediği denetlenmelidir. Ayrıca şarj prizlerinden kahve ve çay ısıtma sistemlerine, klima aksamlarından görsel-işitsel eğlence sistemine kadar onlarca kalem elektronik aksam çok sıcak havalarda bir anda birlikte çalıştığında motorun aşırı ısıya maruz kaldığı gözetilmeli ve bu elektronik sistemlerin belirli aralıklarla (seyir halindeyken de) kontrol edilmelidir.

Son zamanlarda yaşanan otobüs yangınları dikkat çekici niteliktedir. Söz konusu yönetmelik hükümlerinin uygulanmasının önemi ortadadır.

Ayrıca araç yangınların "10 numara yağ"dan kaynaklandığı yönünde bilgiler mevcuttur; bunun da özellikle akaryakıt fiyatlar nedeniyle tercih edildiği bilinmektedir. Ancak 10 numara yağın kullanımı ile birlikte yedek parça ve bakım onarım gibi maliyetlerinde artacağı bilinmelidir.

Yaşanan kazalar göstermiştir ki işletme veya araç sahipleri yönetmelik hükümlerinin gereğini yerine getirmemekte, yönetmeliğin söz konusu araçlarda uygulanıp uygulanmadığı, 10 numara yağ kullanılıp kullanılmadığı gibi trafik güvenliğini tehlikeye atan hususların takibi ve denetimi hiçbir kurum ve kuruluş tarafından yapılmamaktadır. Kısaca, özel ve kamuya ait toplu taşıma araçlarında ciddi bir güvenlik sorunu görülmektedir.

Yaşanan kazalar yasal denetim ve mevzuat eksikliklerinin yanı sıra siyasal iktidarın her alanda olduğu gibi bu alanda da mühendislik hizmetlerini devre dışı bırakması, uzman kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmamasının sonuçlarıdır.

Tüm vatandaşlarımızın bayramda trafikte son derece dikkatli olmalarını tavsiye eder, ilgili makamlarca gerekli önlemlerin alınacağı ümidi ile bütün yurttaşlarımızın bayramını kutlar kazasız, güvenli yolculuklar dileriz.

Kamuoyuna saygıyla duyururuz.

MEHMET EMİN TÜMÜR

TMMOB Makina Mühendisleri Odası

Diyarbakır Şubesi Başkanı