1869'larda Diyarbekir nasıl bir yerdi?

Tahrir Müdürlüğü'nden açıklanan cetvele göre Diyarbekir'in merkezinde kayda geçirilen mevcut liste şu şekilde:

Bir vilayet konağı ve harem dairesi, Bir Liva Hükümet Konağı, dört bin ikiyüz yirmi dokuz (4229) hane 1840 dükkan, 31 mağaza, 76 kereste vesaire ambarı, 8 han, 12 hamam, 34 kahvehane, 28 değirmen, 6 pirinç dingi, 24 bulgur dingi, 36 furun, 159 ahır, 288 arsa, 2 bekçi odası, 2 samanlık, bir balıklı gusul-hanesi, 12 Bezirhane, 4 meyhane, 2 salahhane, 1 kireçhane, 1 midmanhane (kefalet sandığı), 2 sabunhane, 2 direkhane, 1 menzilhane, 1 postane, 1 casthane (alçıhane), 7 karakol, 29 dabakhane, 4 dabakhane odaları, 1 haşırhane, 1 bardak atölyesi, 2 patrikhane, 1 eski tımarhane, 1 eski damgahane, 21 boyahane, 1 islahhane, 6 iplikhane, 1 tahmishane, 1 muvakithane, 1 su terazüsi, 1 su hayrathanesi, 15 Hanefi camiişerifi, 4 Şafii camiişerifi, 2 cami arsası, 30 mescidişerif, 11 türbe-i şerife, 1 darül kurra, 5 tekke, 6 medrese, 1 1 Rüşdiye mektebi... 11 İslam mektebi. 3 Ermeni mektebi, 1 Protestan mektebi, 1 Rum mektebi, 1 Rum Katolik mektebi, 1 Keldani mektebi, 1 Süryani mektebi, 1 Yahudi mektebi, 1 Zaptiye merkezi, 1 polis ve 1 Redif deposu, 8 kale kapısı, 167 kale meğazeleri (Burç odaları), 13 kilise, 1 Yahudi havrası, 9 böceklik, 11 kasr, 149 tarla, 308 bahçe, 22 kavaklık, 85 buz gölü, 17 buzhane, 24 bostan,

7 bağ, 1 bakır atölyesi, 1 gümrük hanı, 8 İlam kabristanı, 4 Hristiyan mezarlığı, 1 Yahudi mezarlığı, Dicle kenarında iki odun iskelesi olup, toplam alarak 8099 muskalat ve arazi mevcut olduğu gösterilmiştir.

Bunun yanında mevcut nüfus cetvelinde

4781 erkek ve 5033 kadın Müslüman

357/ erkek ve 3276 kadın Ermeni

428 erkek ve 403 kadın Ermeni Katoliği

747 erkek ve 687 kadın Süryani

94 erkek ve 80 kadın Süryani Katoliği

508 erkek ve 466 kadın Keldani

179 erkek ve 126 kadın Rum

25 erkek ve 30 kadın Rum Katoliği

318 erkek ve 332 kadın Protestan

143 erkek ve 137 kadın Yahudi

Toplam 21.372 erkek ve kadın olduğu tespit edilmiştir. (Haber Merkezi)